144
9.2.I.4. Automaty szpulowe (kłębkowe)
Automaty szpulowe są przeznaczone do obróbki przedmiotów o prostych kształtach przy największej średnicy 4-^8 mm i największej długości 25-MOO mm.
Cechy charakterystyczne:
- materiał wyjściowy w postaci kalibrowanego drutu nawiniętego na szpuli,
- ruch roboczy skrawania wykonywany jest przez narzędzia zamocowane na wirującej głowicy nożowej,
- materiał obrabiany jest nieruchomy,
- większa wydajność w porównaniu do wcześniej przedstawionych obrabiarek.
9.2.2. Automaty tokarskie wielowrzecionowe
Należą do grupy najbardziej wydajnych obrabiarek dzięki możliwości obrabiania kilku przedmiotów jednocześnie i zastosowaniu dużej liczby narzędzi. Ograniczeniem obróbki jest wielkość przedmiotów obrabianych, które powinny mieć średnicę co najmniej 10 mm. Stosowane są przede wszystkim do obróbki wielkoseryjnej ze względu na koszty związane z czasem przygotowania obróbki.
W zależności od położenia osi wrzecion rozróżnia się automaty tokarskie wielowrzecionowe poziome i pionowe. Automaty pionowe są rzadko spotykane, gdyż ich wadą jest utrudnione zakładanie prętów w podajniku.
Częściej spotykane automaty tokarskie wielowrzecionowe poziome przeznaczone są dla przedmiotów typu pręty o średnicach 25-63 mm i długości wysunięcia 125-250 mm.
Cechy charakterystyczne automatu wiclowrzecionowego:
- posiada bęben wrzecionowy z ułożyskowanymi wrzecionami przedmiotowymi wykonującymi ruch główny obrotowy, bęben ten wykonuje okresowy ruch podziałowy,
- liczba suportów poprzecznych może być równa liczbie wrzecion przedmiotowych lub być mniejsza,
- jeden centralny suport wzdłużny współosiowy z bębnem wrzecionowym,
- suporty do toczenia wzdłużnego zamocowane na suporcie centralnym,
- wrzecienniki do wiercenia i gwintowania wyposażone w napędzane obrotowe narzędzia,
- centralny wał napędowy napędzający główny wał sterujący oraz wszystkie wrzeciona przedmiotowe, wrzeciona gwintujące i wiercące,
- wał sterujący napędzający wszystkie ruchy posuwowe i pomocnicze.
wielonarzędziowym typu 1265-4
Najbardziej charakterystyczną cechą automatów wielowrzecionowych jest to, że dla różnych zabiegów stosuje się te same krzywki. Oznacza to, że suport centralny ma zawsze len sam przesuw wzdłużny, czyli drogi, jakie mają przebyć narzędzia, są zawsze jednakowe, a zmianie ulega tylko ustawienie imaków narzędziowych.
Sterowanie krzywkowe jest sterowaniem mechanicznym w funkcji czasu. Podstawowym elementem układu jest wal sterujący wykonujący jeden obrót na cykl.
Przy sterowaniu krzywkowym rozróżnia się sterowanie za pomocą krzywek stałych dla danej obrabiarki oraz sterowanie za pomocą krzywek wymiennych o konstrukcji zależnej od kształtów i wymiarów obrabianego przedmiotu.
Krzywki używane w automatach mają zwykle postać tarczy, która obracając się razem z wałem sterującym powoduje swoją odpowiednio ukształtowaną bieżnią, przemieszczanie dźwigni, sterowanych nią zespołów roboczych.
Na rys. 9.5 przedstawiono przykład sterowania krzywką tarczową. Na walc sterującym 1 umocowana jest krzywka tarczowa 2, która obraca się w kierunku wskazanym strzałką. Po krzywce toczy się rolka 3 umieszczona na końcu dwuramiennej dźwigni 4, posiadającej oś