B C str6 7 (2)

PIERŚCIENIOWA PLAMISTOŚĆ LIŚCI TYTONIU

Objawy chorobowe. W pełni lata na liściach tytoniu powstają początkowo jasnozielone, później prawie białe kółka i rogaliki (cc), w których obrębie tkanka zamiera (nekroza pierścieniowa), albo też pojawiają się wężyki obok nerwów liścia, tzw. nekroza przynerwowa (b). Często obie postacie choroby występują razem. Niekiedy na liściach tworzą się wzory przypominające liście dębu. Objawy tej choroby występują zwykle na liściach starszych — dolnych i środkowych, czym różni się ona od mozaiki, która pokazuje się na liściach najmłodszych.

Opis sprawcy choroby. Wirus pierścieniowej plamistości — Nicotiana virus 12 Smith jest znacznie mniej trwały niż wirus mozaiki, gdyż ginie już po ogrzaniu do temperatuiy 60—65°. W wysuszonych tkankach roślinnych wirus traci szybko zdolność zakażania. Przenosi się wraz z sokiem chorych roślin, jednakże przy rozcieńczeniu soku w stosunku 1 : 10 000 zakażenie już nie następuje. Nie stwierdzono jeszcze przenoszenia tego wirusa przez glebę. Wirus ten poraża również rośliny dyniowate, petunię, nostrzyk żółty i inne. Stwierdzono, że siedliskiem wirusa mogą być nasiona petunii.

Znaczenie gospodarcze. Liście porażonych roślin mogą kruszyć się po wysuszeniu. Choroba nie występuje jednak na dużych obszarach, a raczej miejscowo; tylko wyjątkowo opanowuje większą ilość plantacji.

Zwalczanie. Polega na usuwaniu i paleniu chorych roślin. W pobliżu inspektów nie powinno się uprawiać petunii, z której wirus może przenieść się na tytoń, i innych roślin porażonych przez wirusa. Ponieważ wirus może porażać także rośliny dzikie, trzeba niszczyć chwasty rosnące na plantacji lub w jej pobliżu.