BadaniaMarketKaczmarczyk 1

Oto przykład cechowania kwestionariusza według skali przedziałowej:

P.1 W którym roku zamierza Pan(-i) zastąpić swój dotychczasowy samochód nowym

modelem?

1 □ 2001

2 □ 2002

3    □ 2003

4    □ ...

5    □ NIE WIEM

Zdarza się bardzo często w badaniach marketingowych, że skale porządkowe traktuje się jako przedziałowe, czyli próbuje się mierzyć cechy, które nie mają jednostki miary. Przy konstruowaniu tych skal zakłada się, że różnice między sąsiednimi klasami są równe. Przykładem może być pomiar nastawienia respondenta względem określonego środka reklamy przez przyporządkowanie jednej z wymienionych wartości:

•    zdecydowanie pozytywne,

•    pozytywne,

•    raczej pozytywne,

•    obojętne.

•    raczej negatywne,

•    negatywne,

•    zdecydowanie negatywne.

Nie można twierdzić, że odległości między tymi przedziałami są równe, ponieważ mierzona cecha nie ma jednostki miary. Wielu badaczy traktuje dane uzyskane z pomiaru porządkowego jako dane z pomiaru przedziałowego i stosuje wówczas metody statystyczne przeznaczone do analizy danych uzyskanych z pomiaru przedziałowego. Takie postępowanie może być usprawiedliwione, gdy badacz wykaże, że różnice między przedziałami są tak niewielkie, iż nie wpłynie to na obniżenie poprawności wyników analizy.

Zastosowanie skali przedziałowej w pomiarach daje rzeczywiście ilościowe dane. Do ich analizy można zastosować szeroki zakres metod statystyki opisowej i indukcyjnej. Z arsenału tej ostatniej można już stosować testy parametryczne.

Poza wszystkimi metodami stosowanymi w odniesieniu do dotychczas omówionych skal, tutaj można także zastosować średnią arytmetyczną, odchylenie standardowe, współczynniki korelacji oraz niektóre inne metody statystyczne używane w badaniach marketingowych. Do analizy danych z pomiaru przedziałowego nie należy natomiast stosować takich statystyk, jak średnia geometryczna, średnia harmoniczna czy też współczynniki zmienności (wariancji).

Skale stosunkowe. Skale stosunkowe, nazywane również skalami proporcjonalnymi lub ilorazowymi, umożliwiają dokonywanie pomiarów na najwyższym poziomie. Jest to możliwe dzięki istnieniu stałego, naturalnego punktu zerowego

91