BŁĄD WYNIKAJĄCY Z BRAKU INFORMACJI LUB Z NIEWIEDZY
Stosując próbę 500 przeciętnych mieszkańców oraz próbę 500 prawników z czterech miast amerykańskich. D.l. Hawkins i K.A. Coney zweryfikowali problem błędu w badaniach, wynikający z niewiedzy respondenta. Respondentom z dwóch wymienionych grup przedstawiono do zaopiniowania m.in. następujące stwierdzenie: „Państwowe Biuro Reklamacji Klienta prowadzi na rzecz konsumentów akcję efektywnej pomocy mającą na celu wyegzekwowanie rekompensaty za szkody spowodowane zakupem wadliwych produktów", w ramach pięciostopniowej skali Liker-ta. Skala ta składa się z następujących opcji:
• CAŁKOWICIE SIĘ ZGADZAM
• ZGADZAM SIĘ
• ANI SIĘ ZGADZAM, ANI SIĘ NIE ZGADZAM
• NIE ZGADZAM SIĘ
• CAŁKOWICIE SIĘ NIE ZGADZAM
Organizatorzy badania otrzymali około 30% odpowiedzi. Spośród tych, którzy odpowiedzieli na pytanie, 88% stanowili prawnicy, a 95% — przeciętni mieszkańcy. Nie byłoby nic dziwnego w tak wysokiej proporcji odpowiedzi, gdyby nie fakt, że Państwowe Biuro Reklamacji Klienta (The National Bureau of Consumer Com-plaints — NBCC) nie istnieje! Chociaż respondenci mieli również do wyboru opcję „Nie wiem", to jednak aż 58% prawników oraz 75% mieszkańców wyraziło konkretną opinię o nie istniejącej organizacji.
Źródło: D.l. Hawkins. K.A. Coney. Uninformed Rosponse Error ir> Suwcy Research, Journal ol Marketing Research' 19B1, August, s. 370-374
aż 65% gospodyń kupuje konserwy rybne, ale tylko 28% z nich pamięta przynajmniej jednego producenta tych wyrobów16. Aby jednak otrzymać tak dokładną liczbę, należy wpierw zadać pytanie filtrujące, które pozwala się upewnić i dokładnie poznać, ilu respondentów pamięta lub zna określony fakt. Rozważane przez nas pytanie powinno więc być usytuowane w kwestionariuszu następująco:
P.9 Czy pamięta Pani któregoś z producentów spożywanych konserw rybnych?
1 □ TAK
2 □ NIE (przejdź do P.11)
16 Rynek konserw rybnych w Polsce, raport sporządzony przez Instytut Usług Marketingowych EUROTRST na zlecenie GFKM. Gdańsk, styczeń 1094.
102