TECHNIKI BADANIA PRZYKŁADY NIEPRAWIDtO ■ • I
Trzeszczenia (lub rzężenia) Świsty i furczenia
• Przerywane, krótkotrwałe, niemelodyjne
• Jak kropki
• Trzeszczenia drobne: miękkie, o wysokiej częstotliwości, bardzo krótkie (5-10 ms)
• Trzeszczenia grube: nieco głośniejsze, o niższej częstotliwości, krótkie (20-30 ms)
• > 250 ms, melodyjne, wydłużone (ale niekoniecznie trwające przez cały cykl oddechowy)
• Jak kreski
• Świsty: o względnie wysokiej częstotliwości (>400 Hz), syczące lub piskliwe
• Furczenia: o względnie niskiej częstotliwości (< 200 Hz), chrapiące
Trzeszczenia mogą być wywołane pa gią płuc (zapalenie płuc, włóknienie zastoinowa niewydolność serca) lub
patologią dróg oddechowych (zapale-' oskrzeli, rozstrzenie oskrzeli).
Świsty sugerują zwężenie dróg oddechowych, np. w przebiegu astmy POChP lub zapalenia oskrzeli.
Furczenia świadczą o obecności dużej ilości wydzieliny w drzewie oskrzelowy!
® czas pojawienia się w cyklu oddechowym;
® umiejscowienie w obrębie klatki piersiowej;
® utrzymywanie się podczas kolejnych oddechów;
• zmiana charakteru pod wpływem kaszlu lub zmiany pozycji ciała.
Ustąpienie trzeszczeń, świstów czy furczeń po kaszlu lub zmianie pozycji ciała sugeruje obecność gęstej wydziel; w drzewie oskrzelowym, np. w przebieg zapalenia oskrzeli czy niedodmy.
U niektórych zdrowych osób trzeszczenia mogą być słyszalne przypodstawnie na przedniej powierzchni klatki piersiowej po maksymalnym wydechu. Trzeszczenia mogą się również pojawić w najniżej położonych częściach płuc po dłuższym leżeniu.
Gdy podczas osłuchiwania obecne są świsty lub furczenia, należy określić czas ich trwania i umiejscowienie. Czy szmery te zmieniają się przy głębszym oddychaniu lub kaszlu?
Przewodzenie mowy i szeptu. Jeżeli wykrywa się zmiany podczas osłuchiwania klatki piersiowej, można dodatkowo ocenić przewodzenie mowy. Za pomocą stetoskopu słucha się symetrycznych obszarów, prosząc pacjenta o wykonanie następujących czynności:
@ Wypowiedzenie słów „raz, dwa”. W prawidłowych warunkach dźwięki przewodzone są osłabione.
Na POChP wskazuje obecność świstów zgłaszanych przez pacjenta lub wysłuchanych podczas badania, a także palenie papierosów w wywiadzi wiek oraz ściszenie szmerów oddechowych. Ustalenie rozpoznania wymaga badań czynnościowych płuc, takich jak spirometria [20-25].
Zwiększone przewodzenie mowy i szept sugeruje, że wypełnione w warunkach prawidłowych powietrzem płuco stało się bezpowietrzne. Patrz tab. 8.5. „Prawidłowe i patologiczne szmery oddechowe, przewodzenie mowy i szep oraz drżenie głosowe", str. 318.
Głośniejsze, wyraźniejsze dźwięki nazywane są bronchofonią.
PRZEWODNIK BAf ES A; PO BADANIU PRZEDMIOTOWYM I