TECHNIKI BADANIA PRZYKŁADY NIEPRAWIDŁOY.
Treść myśli. Podczas zbierania wywiadów powinieneś ocenić treść myśli. W tym celu podejmuj odpowiednie pojawiające się wątki zamiast wykorzystywania stereotypowych list określonych pytań, np.: „Wspomniał(a) Pan(i) kilka minut temu, że za Pana (i) chorobę odpowiedzialny był sąsiad. Czy może mi Pan (i) powiedzieć o tym coś więcej?” lub w innej sytuacji: „Co Pan (i) myśli w takich chwilach?”.
Konieczne może być zadawanie bardziej szczegółowych pytań. Jeśli zajdzie taka potrzeba, rób to w taktowny i akceptowany sposób: „Czasami, kiedy ludzie są zdenerwowani, me potrafią zapanować nad pewnymi myślami” lub „[...] pewne rzeczy wydają się nierealne. Czy doświadczył (a) Pan(i) czegoś takiego?”. W ten sposób dowiedz się, czy nie występują zaburzenia wymienione niżej w tabeli.
Powtarzające się zachowania lub czynności umysłowe, które zdaniem pacjenta muszą być wykonywane w celu wywołania lub uniknięcia pewnych przyszłych zdarzeń, choć oczekiwanie takiego efektu jest nierealistyczne.
Nawracające, niekontrolowane myśli, obrazy lub impulsy, które pacjent uważa za niedopuszczalne lub obce.
Przetrwałe, irracjonalne lęki, z towarzyszącym nieodpartym pragnieniem unikania wywołujących je bodźców.
Obawa, strach, napięcie lub niepokój, który może być skupiony na czymś (fobia) lub niezwiązany z niczym konkretnym (uogólnione poczucie lęku przed chorobą).
Poczucie, że rzeczy są dziwne, nierzeczywiste lub odległe.
Poczucie, że nasze „ja” jest odmienne, zmienia się, jest nierzeczywiste bądź też utraciło tożsamość lub uległo oddzieleniu od umysłu lub ciała.
Fałszywa, stała, indywidualna wiara, która nie jest podzielana przez innych członków danej kultury lub subkultury. Przykłady:
• Urojenia prześladowcze
• Urojenia wielkościowe
® Urojenia zazdrości
® Urojenia ksobne (odnoszenia), w których pacjent wierzy, że zewnętrzne wydarzenia, przedmioty lub ludzie mają szczególne i niezwykłe znaczenie osobiste (np., że radio lub telewizja może komentować lub dawać wskazówki pacjentowi)
• Urojenia owładnięcia - przekonanie, że pacjent został owdadnięty przez jakąś zewnętrzną siłę
• Urojenia hipochondryczne - przekonanie, że u pacjenta występuje choroba, zaburzenie lub defekt fizyczny
® Urojenia usystematyzowane, czyli pojedyncze urojenie z dużą liczbą szczegółów lub grupą powiązanych urojeń skupionych wokół jednego tematu, usystematyzowanych w złożoną całość
Przymus wewnętrzny (kompulsja), natręctwa myślowe (obsesje), fobie i lęki są często związane z zaburzeń ar-nerwicowymi. Patrz tab. 5.3. „Zaburzę" a lękowe", str. 161.
Urojenia oraz uczucie nierealności lub depersonalizacji są częściej związa z zaburzeniami psychotycznymi.
Patrz tab. 5.4. „Zaburzenia psychotyczne' str. 162. Urojenia mogą również występować w przebiegu majaczenia, ciężkich zaburzeń nastroju lub otępię" a
PRZEWODNIK
PODMIOTO•