Kwestionariusz próbny jest zwykle testowany.
Testowanie kwestionariusza jest to sprawdzenie kwestionariusza próbnego w badaniu pilotowym w celu wyeliminowania istniejących jeszcze błędów.
Żadne sprawdzenie przez znawców i teoretyków nie może zastąpić reakcji prawdziwych respondentów. Próbka do pomiaru pilotowego jest częścią próby dobranej do pomiaru właściwego. Im bardziej różnorodna jest ostateczna próba, tym większa jest próbka do pomiaru pilotowego.
Testowanie kwestionariusza wymaga odpowiedzi na pięć pytań.
Po pierwsze, które elementy kwestionariusza powinny być sprawdzone. Praktycznie sprawdzeniu podlegają wszystkie jego elementy (długość kwestionariusza, układ, kolejność pytań, treść i sposób sformułowania pytań) oraz sposób wyskalo-wania odpowiedzi na pytania. Każde pytanie jest sprawdzane pod względem reakcji i uwag, jakie ono wywołało.
Po drugie, jakich form pomiaru używa się do testowania kwestionariusza. Bez względu na to, jaka forma pomiaru będzie zastosowana w pomiarze ostatecznym, do testowania stosuje się najczęściej wywiad osobisty lub telefoniczny, rzadziej — ankietę pocztową. Wywiad osobisty pozwala bowiem prowadzącemu wywiad na bezpośrednie obserwowanie reakcji, wahań i wątpliwości respondenta; obserwacja taka nie jest możliwa w drodze komunikacji telefonicznej lub pocztowej. Obserwacje są dokładnie notowane przez osobę prowadzącą wywiad. Przeprowadzenie wywiadów nie wyklucza zastosowania dodatkowego próbnego pomiaru w takiej formie, w jakiej będzie przeprowadzony pomiar ostateczny.
Po trzecie, kto powinien przeprowadzić pomiar próbny. Wywiady osobiste lub telefoniczne przeprowadzają osoby regularnie zajmujące się tą formą pomiaru. W celu nie tylko sprawdzenia samego kwestionariusza, lecz także w celu odpowiedniego pomiaru, np. jego czasu i kosztów, stopnia reakcji respondentów oraz błędów spowodowanych przez prowadzącego pomiar, mogą być włączone osoby z różnym doświadczeniem.
Po czwarta, kto ma być poddany pomiarowi próbnemu za pomocą testowanego kwestionariusza. Przestrzega się tu zasady, że struktura próbki odzwierciedla strukturę próby ostatecznej. Każda istotna cecha populacji badanej powinna być więc odzwierciedlona w próbce stosowanej do testowania kwestionariusza.
Po piąte, jak liczna ma być próbka do pomiaru próbnego. Nie ma zgodnych odpowiedzi na to pytanie. Według ocen różnych autorów liczebność próbki waha się od 12 do 30 jednostek. Podkreśla się, że liczebność próbki zależy wprost pro-