Bauhaus43

mechanicznym. Podczas gdy ja opracowywałem różne wersje płaskich figur ludzkich, oni zajmowali się prostymi formami kubistycznymi lub płaskimi. O ile działanie płaskich form wymagało sceny pudełkowej, o tyle przedstawienie mojego Baletu triadycznego^w, w którym wiodącą ideą są formy pełno-plastyczne, możliwe było na otwartej ze wszystkich stron scenie przestrzennej i na takiej właśnie scenie był on prezentowany. Sukces, jaki odniósł ten balet poza Bauhausem i jego naśladowanie pokazują, że potrzebne jest ukazanie oprócz nadmiernie dziś czczonego wolnego tańca, obywającego się bez kostiumu, jego innej strony, która nawiązuje do dawnego zwyczaju skrywania się człowieka za maską, maskarady.

W ogóle trzeba powiedzieć, że najlepsze przykłady tego rodzaju, jak zresztą zazwyczaj w sztuce, znajdujemy u naszych przodków, czasem u tych najstarszych, a my, dzieci naszych czasów, określonych przez technikę i maszyny, próbujemy nalać nowe wino w stare bukłaki. Niekiedy takie działanie daje zaskakujące, całkiem nowe efekty, które wynikają z zastosowania nieznanych dawniej materiałów i wzrastającej abstrakcji form. Trzeba jeszcze powiedzieć, że w tego ; typu twórczości decydujące nie jest modne obecnie zastoso- ; wanie mechaniki, maszyn itd., lecz odwieczne, ale zawsze nowe dążenie sztuki: piękno. Wolna gra fantazji będzie stwarzać wartości, jakie sama napotka. Natomiast drugorzędne znaczenie ma to, czy objawiły się one pod znakiem mechaniki, abstrakcji czy tendenq'i politycznych.

Nowoczesne środki sceniczne

1927

Od razu na początku muszę wyraźnie powiedzieć, że przedstawione tu wyjaśnienia dotyczą zasad sztuki przestrzennej, architektonicznej, dla której punktem wyjścia jest przestrzeń, konstrukcja, forma i barwa oraz mechanika, optyka i akustyka. Teatr, który najpierw postrzegamy jako budowlę, jak ujmuje to historia architektury teatralnej i budowy sceny, w przemianach swojej zewnętrznej formy jest tak samo ważny i interesujący, jak ten, kto korzysta z budynku teatralnego, człowiek, zarówno działający na scenie, jak i przyglądający się, którego światopogląd i nastawienie do życia zmienia się wraz z biegiem czasu.

Dzisiaj, kiedy nikt już poważnie nie dyskutuje o kryzysie teatru, a jego przyczyny poddawane są różnym interpretacjom, poszukuje się korzeni zła i bada źródła wszelkiej gry teatralnej. Stwierdzono, że w naszych czasach nie ma już warunków dla istnienia teatru kultowego, a wszystkie próby jego odnowienia są chybione z powodu braku ideału wspólnoty, zbiorowej świadomości. Rozpatrując jego nąjlep-sze przejawy z perspektywy historycznej, etnograficznej czy naukowej, możemy w dużym stopniu teatr naszych czasów, kiedy nas złości, odesłać do historycznej gradami. Tam jednak, gdzie pojawiają się siły chcące stworzyć teatr współczesny, który dawałby wyraz naszym czasom, odwołują się one w sposób oczywisty do elementów, które odcisnęły znamię na naszych czasach. Żyjemy w epoce problemów społecznych