413
yfobcowana
A życie produkcyjne jest życiem gatunkowym. Jest to życie wytwarzające życie. W sposobie ości życiowej zawiera się cały charakter danej species, jej charakter gatunkowy - a wolna, działalność stanowi charakter gatunkowy człowieka. Życie samo staje się tylko ś r o d-do życia.
zę jest bezpośrednio tożsame ze swoją działalnością życiową. Nie odróżnia się od niej. Jest fiek czyni samą swą działalność życiową przedmiotem własnej woli i świadomości. Jego dzia-zyciowa jest świadoma. Nie jest czymś, z czym człowiek bezpośrednio stapia się wjedno. Swia-inałalność życiowa odróżnia człowieka bezpośrednio od działalności życiowej zwierząt. Właś-izięki temu jest on istotą gatunkową. Czyli, że jest istotą świadomą, tzn. jego własne życie jest ) przedmiotem właśnie dlatego, że jest on istotą gatunkową. Tylko dlatego jego działalność jest ścią wolną. Praca wyobcowana odwraca ten stosunek w taki sposób, iż człowiek, właśnie dla-- ;est istotą świadomą, czyni ze swej działalności życiowej, ze swej istoty, jedynie środek swej siencj i.
-tyczne wytwarzanie świata przedmiotowego, przetwarzanie przyrody nieorganicznej jest prze-niem człowieka jako świadomej istoty gatunkowej, tzn. istoty, która odnosi się do gatunku swej własnej istoty, czyli do siebie jako do istoty gatunkowej. Wprawdzie i zwierzę produkuje, sobie gniazdo, mieszkanie, jak pszczoła, bóbr, mrówka itd. Ale zwierzę produkuje tylko to, cze-buje bezpośrednio dla siebie albo dla swego potomstwa; produkuje jednostronnie, podczas wiek produkuje wszechstronnie; zwierzę produkuje tylko pod działaniem bezpośredniej po-nzycznej, podczas gdy człowiek produkuje, będąc nawet wolnym od fizycznej potrzeby i na-dopiero wtedy produkuje, gdy jest od niej wolny; zwierzę produkuje tylko siebie samo, podczas dek reprodukuje całą przyrodę; produkt zwierzęcia jest bezpośrednio związany z jego organi-azycznym, podczas gdy człowiek jest wolny w stosunku do swego produktu. Zwierzę formuje r_a miarę i odpowiednio do potrzeb swojej species, podczas gdy człowiek potrafi produkować na każdego gatunku i stosować do każdego przedmiotu właściwą miarę; dlatego też człowiek formu-deż według praw piękna.
~::eż właśnie przetwarzanie świata przedmiotowego stanowi dopiero rzeczywiste przeświadcze-^lowieka jako istoty gatunkowej. Produkcja ta jest jego czynnym życiem gatunkowym. Dzięki niej , staje się jego dziełem i jego rzeczywistością. Przedmiot pracy jest więc uprzedmioto-: i e m życia gatunkowego człowieka: człowiek podwaja się nie tylko intelektualnie, świadomości, lecz czynnie, rzeczywiście, i ogląda siebie w stworzonym przez siebie świecie. praca wyobcowana, wydzierając człowiekowi przedmiot jego produkcji, wydziera mu tym sa-;ego życie gatunkowe, jego rzeczywistą gatunkową przedmiotowość, i zmienia jego wyższość nad ęciem w upośledzenie, polegające na tym, że zostaje on pozbawiony swego ciała nieorganiczne-zyrody.
Pndobnie praca wyobcowana, degradując samorzutną, wolną działalność do roli środka, czyni ży-atunkowe człowieka środkiem jego egzystencji fizycznej.
świadomość swego gatunku, jaką ma człowiek, zmienia się zatem wskutek wyobcowania tak, że gatunkowe staje się dlań środkiem.
Praca wyobcowana czyni więc:
_ Gatunkową istotę człowieka, zarówno przyrodę, jak i jego duchowe własności ga-we, istotą dlań obcą, środkiem jego egzystencji indywidualnej. Czyni człowiekowi zarówno jego własne ciało, jak i przyrodę zewnętrzną, jak również jego istotę duchową, jego ; ludzką.
2. Bezpośrednią konsekwencją tego, że człowiekowi obcy staje się produkt jego pracy, jego działal-' życiowa, jego istota gatunkowa, jest to, że człowiekowi obcy staje się człowiek, człowiek przeciwstawia się samemu sobie, to przeciwstawia się mu inny człowiek. Co tyczy sto-