CCF20071030028 (3)

Tryb rozkazujący

tener mieć	-» jten!
venir przychodzić	-4 jven!

Nieregularne formy grzecznościowe, jak też 1. os. I. mn., podyktowane są nieregularną formą subjuntivo:

decir powiedzieć	hacer robić
(tu) i di!	jhaz!
(usted) jdiga!	jhaga!
(nosotros / -as) jdigamos!	jhagamos!
(vosotros / -as) jdecid!	jhaced!
(ustedes) jdigan!	jhagan!

9.2 Miejsce zaimków

W trybie rozkazującym twierdzącym zaimki osobowe zostają dodane do formy czasownika, natomiast w przeczącym stoją przed czasownikiem:

jCómprało!    Kup to!

jNo lo compres!    Nie kupuj tego!

Zaimki zwrotne również dodawane są do formy trybu rozkazującego, ale w 1. os. Im. wypada z końcówki -s, a w 2. os. Im -d:

Sentemos + nos    -»    jSentemonos!    Usiądźmy!

Esconded + os    -»    jEscondeos!    Schowajcie    się!

10 Bezokolicznik - infinitivo

Bezokolicznik w języku hiszpańskim pojawia się często w opisowych formach czasownikowych, zwanych perifrasis verbales. Często służy również skracaniu zdań podrzędnych.

10.1 Formy opisowe z bezokolicznikiem

Opisowe formy czasownikowe służą dokładniejszemu opisowi danej czynności, oznaczają zazwyczaj początek lub zakończenie jakiegoś działania:

ir a

acabar de acabar por ponerse a no tardar en llegar a

+ bezokolicznik + bezokolicznik + bezokolicznik + bezokolicznik + bezokolicznik + bezokolicznik

coś zrobić w najbliższej przyszłości

wiaśnie coś skończyć robić

wreszcie coś zrobić

zabrać się do czegoś, zacząć coś robić

wkrótce coś zrobić

coś w końcu osiągnąć, udać się

Voy a volver tarde.    Wrócę późno.

Pedro acaba de llegar.    Pedro właśnie przyszedł.

Por fin llegó a terminar sus estudios. Nareszcie udało mu się skończyć

studia.

10.2 Skracanie zdań podrzędnych

• Al + bezokolicznik służy skracaniu zdania wyrażającego czynność równoczesną:

Al bajar la escalera, me cai.    Schodząc po schodach upadłem.

lub: Upadłem, kiedy schodziłem po schodach.

Antes de, despues de (zanim, po) + bezokolicznik służy skracaniu zdań podrzędnych wyrażających czynności uprzednie lub następne:

Antes de ir al trabajo, Javier lee Przed pójściem do pracy siempre el periódico.    Javier zawsze czyta gazetę.

• Por + bezokolicznik służy skracaniu zdań podrzędnych przyczynowych:

Por hablar tan alto has despertado Ponieważ tak głośno mówiłeś, a todo el mundo    wszystkich obudziłeś.

lub: Przez to, że mówiłeś tak głośno, wszystkich obudziłeś.

• De + bezokolicznik ma na celu skracanie zdań warunkowych lub wynikowych:

De haber consultado un medico, Gdybyś poszedł do lekarza, teraz ahora te sentrias mejor.    czułbyś się lepiej.

55