Integrowane metody zwalczania szkodników w zakładach przemysłu spożywczego
Szkodniki magazynowe są wprowadzane do pomieszczeń budynków zakładu przemysłu
spożywczego z surowcami i dodatkami. Gryzonie wabione są zapachem pokarmu, wilgocią i
• /
ciepłem wytwarzanym w czasie produkcji żywności. Światło jasno oświetlonych budynków przyciąga nocą nie tylko owady latające, lecz także owady biegające i pająki, które przez szczeliny i szpary dostają się do budynków. Szkodniki w każdym zakładzie znajdują dużo odpowiedniego pokarmu i liczne kryjówki, w których rozmnażają się i rozwijają się. Każdy zakład przemysłu spożywczego jest więc pod „silną presją” ze strony szkodników, a naszą odpowiedzią na ten problem powinna być Dobra Praktyka Produkcyjna (GMP, Good Manufacturing Practice) i stosowanie Integrowanych Metod Zwalczania Szkodników (IPM, Integrated Pest Management). Integrowana metoda zwalczania szkodników (Integrated Pest
I
Management - IPM) polega na wykorzystaniu wszystkich dostępnych sposobów i metod zwalczania, włączając w to metody sanitarne, profilaktyczne, biologiczne, fizyczne i chemiczne, w celu skutecznego, bezpiecznego i opłacalnego obniżenia liczebności szkodników do poziomu, poniżej którego nie są one niebezpieczne i/lub nie wyrządzają szkód gospodarczych.
Teoria integrowania metod zwalczania szkodników w zakładach przemysłu spożywczego kładzie szczególny nacisk na stosowanie metod niechemicznych, wśród których najważniejsze są: (a) szkodnikoszczelność budynków zakładu i (b) zabiegi higieniczne. Są to najtańsze metody i jednocześnie gwarantujące długotrwałą ochronę zakładu przed szkodnikami. Teoria integrowania nie zakłada całkowitej eliminacji metod chemicznych, ale podkreśla potrzebę ograniczenia zużycia pestycydów poprzez stosowanie ich tylko wtedy, gdy metody niechemiczne są nieskuteczne, oraz w takich sytuacjach i w miejscach, gdzie jest to opłacalne lub konieczne.
HACCP, GMP I IPM - WSPÓLNY CEL: STWORZENIE BEZPIECZNEGO I HIGIENICZNEGO ŚRODOWISKA PRODUKCJI
Zarys koncepcji HACCP powstał w latach 60. ubiegłego wieku, a obecnie jest już szeroko wdrażany w przemyśle mięsnym, owocowo-warzywnym, drobiarskim i w zakładach przetwarzających „owoce morza”. W systemie HACCP zakłada się, że potencjalne zagrożenia i nieprawidłowości zostaną zidentyfikowane przed lub podczas procesu przetwórczego, zawsze na czas tak, aby zminimalizować ryzyko zagrożeń biologicznych, chemicznych i fizycznych. Zapobieganie problemom, zanim one wystąpią, jest podstawowym celem systemu HACCP.
1