magnez. Ich źródłem są substancje nieorganiczne lub organik.........i w zależności od stanu fizjologicznego komórki. Zagad-
umofałMiin/tn ... u» Jt__*__ * i r i *1 ___ 1-----a A
występujące w podłożu.
wpływu ciśnienia osmotyczncgo środowiska na komórkę omó-
Do normalnego rozwoju drobnoustrojów potrzebne są rówii mi w rozdziale 5. tzw. mi kro e 1 emen ty, czyli pierwiastki śladowe, do których i t tu komórki mogą przenikać tylko związki niskocząsteczkowe, cza się: bor, mangan, molibden, kobalt, cynk, micd; .(„„/czulne w wodzie. Natomiast wielkocząsteczkowe związki or-Stwierdzono, że w odżywianiu niektórych mikoorganizmówl.i■■■ /HO (np. białko, skrobia) ulegają najpierw hydrolizie pod wpły-drożdży albo bakterii mlekowych) konieczne są jeszcze dodatkjl i y/ocnzymów. W ten sposób wstępny proces przemiany materii substanq'e decydujące o normalnym rozwoju i wzroście komńij .r,„/,yna się u drobnoustrojów poza organizmem.
Substancje te nazwano czynnikami wzrostowymi, do l W zależności od zapotrzebowania drobnoustrojów na związki rych zalicza się pewne witaminy (B1S B2, B12) i amino kwa mające węgiel i azot organiczny, dzieli się je na dwie grupy: Drobnoustroje nie mają odrębnych narządów służących do | munożywne czyli autotrofy, bierania pokarmów. Pobierają one składniki pokarmowe całą po J cudzo żywne czyli heterotrofy.
rzchnią swojej komórki. Do wnętrza komórki mogą przenikać tyli i iiolmoustroje samożywne występują tylko wśród bakterii, są związki proste, rozpuszczalne w wodzie i dlatego też związki złożJ i,.ktcrie foto-ichemosyntetyzujące. Zdolność foto-są uprzednio rozkładane za pomocą enzymów wydzielanych pra .,u/y (rozdz. 4.9) mają bakterie zielone i purpurowe, a bakterie komórkę (egzoenzymów). | Syntetyzujące to: bakterie nitryfikacyjne, żelaziste i wodorowe.
Pobieranie składników pokarmowych odbywa się na zasaJ- lUnic samożywne są nieliczne, ale odgrywają ważną rolę w przy-transportu aktywnego oraz transportu biernego czyli dyfuzji i osa l/|p, przetwarzając związki zredukowane w formy utlenione. zy' Drobnoustroje cudzożywne pobierają węgiel ze związków organi-
Transport aktywny polega na tym, że przenikanie ,,,, ii, natomiast źródłem azotu może być: wolny azot atmosferycz-ku do wnętrza komórki odbywa się za pomocą nośnika o ,,, /wiązki nieorganiczne azotu albo związki organiczne azotu. Zró-
terze enzymatycznym. Nośnik ten, znajdujący się w błonie cy ,i,„, Węgla mogą być cukry proste łatwo przyswajalne przez więk-
matycznej, „nabiera” substratu na zewnętrznej stronie błony drobnoustrojów. Natomiast dwucukry są dostępne dla tych
portuje go przez błonę i oddaje - na jej wewnętrznej stroni i, uii/mów, które mają odpowiednie enzymy katalizujące hydrolizę cytoplazmy. Transport aktywny wymaga od komórki nakład i uimkrów do cukrów prostych. Z wielocukrów najłatwiej przy-gll‘ . pilna jest skrobia dzięki temu, że większość drobnoustrojów za-
Zjawisko d y f u z j i polega na samorzutnym, niekiedy wbi „ni enzym amylazę, katalizujący hydrolizę skrobi do maltozy, ciężkości, przenikaniu cząsteczek jednej substancji między czą \„,i atmosferyczny wykorzystują tylko nieliczne gatunki bakterii
drugiej substancji. Zjawisko osmozy polega na samorzutnyn <|, bakterie brodawkowe), a azotem mineralnym może odżywiać się
nostronnym przenikaniu cząsteczek wody przez błonę półpr; wj^kiizość drobnoustrojów wykorzystując związki amonowe i azoto-
czalną (taką jest błona cytoplazmatyczna) ze środowiska on , /wiązki organiczne azotu (są to głównie białka i produkty
ciśnieniu osmotycznym do środowiska o wyższym ciśnieniu. .udowego ich rozkładu) wykorzystują drobnoustroje mające en-
Intensywność pobierania składników pokarmowych na z< , ,my proteolityczne, yfuzji i osmozy zależy od stopnia przepuszczalności błony cyi I)0 drobnoustrojów cudzożywnych zalicza się: większość b a k -
ywne dzieli się na dwie podgrupy: saprofity czyli roztocza, pasożyty.
—■j
matycznej, ciśnienia osmotycznego komórki oraz charakteru cznego pobieranych związków.
Błona cytoplazmatyczna reguluje przenikanie cząsteczek do rza komórki. Jest ona czynnym układem biologicznym ulegź
56
nuli, drożdże, pleśnie i wirusy. Mikroorganizmy cudzo-
57