np. 1,7:1 albo 3,2:1. W czasie tej fermentacji powstają równli pewne ilości kwasu bursztynowego.
Fermentacja propionowa wykorzystywana jest w dojrzewaniu m rów podpuszczkowych, zwłaszcza twardych.
Bakterie masłowe należą do rodzaju Clostridium i charakteryzuH się następującymi cechami;
- są to laseczki,
- tworzą przetwalniki,
- są Gram-dodatnie,
- są beztlenowcami,
- są mezofilami,
- fermentują cukry z wytworzeniem kwasów, dwutlenku węglu i wodoru.
Bakterie te są szkodnikami. Powodują tzw. późne wzdęcia serów podpuszczkowych dojrzewających, psucie się konserw warzywnych i owocowych oraz kiszonych pasz.
Fermentację masłową wywołują bakterie masłowe należące do rodzaju Clostridium (p. 6.12). Bakterie masłowe mają zdolność fermentowania cukrów prostych, dwucukrów i wielocukrów (skrobia, dekstryny, pektyny, celuloza, hemiceluloza).
Fermentacja ta polega na beztlenowym rozkładzie cukrów na kwas masłowy, dwutlenek węgla i wodę zgodnie z następującym sumarycznym równaniem:
C6H1206 -»CH3CH2CH2COOH + 2 COa + 2 H2 + wolna energia
glukoza kwas maslowy
Obok kwasu masłowego powstają również liczne produkty uboczne, np. kwas octowy, alkohol metylowy, metan, aceton, alkohol butylowy.
I’i/.obieg fermentacji zależy od gatunku bakterii i odczynu środo-ku. W środowisku obojętnym (np. w obecności kredy) głównym Hiluktem tej fermentacji jest kwas masłowy, a ilości produktów • K /nych są niewielkie. Natomiast w środowisku kwaśnym te same kinie zamiast fermentacji masłowej wywołują fermentację aceto-i miolową, w której, obok innych produktów, powstają przede hnyNtkim duże ilości alkoholu butylowego i acetonu. Są też gatunki Mk torii masłowych, które redukują aceton do alkoholu izopropylo-W||o.
bakterie masłowe odgrywają ważną rolę w procesie moczenia Mlyg lnu i konopi, ponieważ umożliwiają, na skutek zachodzącej Mincntacji błonnika, oddzielenie włókien przędnych od tkanki koro-Hj i zdrewniałej.
Bakterie masłowe są groźnymi szkodnikami w przemyśle spożywam. Wyrządzają liczne szkody:
[ - w mleczarstwie,
- w przetwórstwie owocowo-warzywnym,
- wywołują bombaże konserw pod wpływem wytwarzanych ga-miw (C02 i H2). Produkty takie mają bardzo nieprzyjemny zapach i nie nadają się do spożycia;
- w przemyśle fermentacyjnym - rozwój ich w zacierze gorzel-mczym hamuje działalność drożdży. Fermentacja masłowa występuje O/ęsto w zacierach zbożowych, natomiast rzadko zachodzi w zacie-mch ziemniaczanych.
Bakterie masłowe występują również w źle przygotowanych kiszonkach paszowych, szczególnie przy dużym zanieczyszczeniu surowca roślinnego ziemią. Bakterie te powodują gorzknienie i psucie się
pusz.
('wiczeaie 6.6 Obserwacja zmian w produktach wywołanych przez bakterie masłowe
Materiały: ser podpuszczkowy dojrzewający z objawami wzdęcia, konserwa warzywna t, objawem bombażu.
99