CCF20081206076

Radziwiłł A., O współdziałaniu między szkoła u domem. WSiP,

Warszawa 1975.

Rembowski J., Rodzina w świetle psychologii. WSiP, Warszawa 1978. Tyszka Z., Socjologia rodziny. Wyd. 3, PWN, Warszawa 1979.

Winnicki M., Rodzina - szkoła - środowisko lokalne. IBE, Warszawa 2000.

Rozdział 13. Nauczyciel dobry i skuteczny

1.    Pomyśl o tym, jak widziałeś rolę nauczyciela, gdy sam byłeś uczniem, a jak widzisz ją teraz? Na czym polegają zmiany?

2.    Czy zgadzasz się z poglądem Aleksandra Kamińskiego, że „wychowawca niekoniecznie musi posiadać znajomość teoretycznej nadbudowy pedagogicznej", natomiast bardziej niż teoria przyda mu się wiedza o tym, jak wychowywali i żyli wybitni pedagogowie? Jeśli pogląd ten jest Ci bliski, to czy sądzisz, że to samo dotyczy nauczycieli--przedmiotowców?

3.    Przeczytaj zamieszczony poniżej tekst.

„W zawodzie nauczycielskim ten, kto odczuwa stalą potrzebę psychicznego dostrzegania widocznych wyników swojej pracy i oczekuje natychmiastowej maksymalnej realizacji swoich założeń, powinien właściwie zrezygnować z tego zawodu" (A. Radziwiłł, 1975, s. 133). lak rozumiesz to zdanie? Czy zgadzasz się z tym poglądem?

4.    Przypomnij sobie jakiś nieprzyjemny incydent związany z kontaktem nauczyciela z uczniem czy uczniami. Zanalizuj wydarzenie według następujących punktów:.

-    Co uczeń (lub uczniowie) faktycznie zrobil/li? (lub czego nie zro-bil/li?)

-    Co zrobił nauczyciel? Dlaczego właśnie lak zareagował?

-    Co się działo tuż przed tym, zanim uczeń uczynił lub powiedział coś zakłócającego lekcję?

-    Co wtedy robił nauczyciel?

-    Pod jakim względem to zakłócające zachowanie było odmienne od podobnego zachowania, z którym uprzednio nauczyciel umiał dać sobie radę?

-    Czy pojawia się jakaś regularność dotycząca zakłócających zachowań? Czy zawsze jest to ten sam uczeń? Czy zdarza się to w określonych momentach lekcji? Czy wywoływane jest przez uczniów siedzących blisko siebie?

Po przeprowadzeniu analizy zorientuj się, czy nie pojawiły Ci się pewne pomysły co do innego sposobu dawania sobie rady z podobnymi wydarzeniami w przyszłości.

5.    Przeczytaj poniższy fragment.

„Pod pozorem udzielania pomocy, pan B. Fore mówi uczniowi, któremu przyszła do głowy inteligentna myśl, żeby się zbytnio nie ekscytował. Mówi ostentacyjnie, że to już było powiedziane i że nie jest to żadna nowość".

Co powinien zrobić uczeń? Porównaj swoją odpowiedź z radą daną przez Ernsta w książce Szkolne gry uczniów.

<>. Przypomnij sobie jedną godzinę zajęć prowadzoną przez Ciebie t przeanalizuj ją używając następujących punktów: cele - czego chciałem uczniów nauczyć?

czynności - jakiego rodzaju działania chciałem u nich wywołać? czas - jak przewidziałem czas niezbędny do wykonania zadania? pomoce - jak przewidywałem niezbędne pomoce dydaktyczne? treść - jak przewidywałem treść lekcji, materiał do przerobienia? metody - jakimi metodami miałem zamiar posługiwać się? efekty - jakiego rodzaju konkretne skutki miały być osiągnięte w trakcie lekcji?

Teraz rozpatrz, krok po kroku, jak układa Ci się realizacja planu:

a)    zwróć uwagę na mocne punkty lekcji;

b)    zobacz, co nie wyszło - staraj się podzielić niepowodzenia na te wywołane błędami w realizacji, te wywołane błędami planowania i te spowodowane wypadkami, których nie da się przewidzieć;

c)    czy tego rodzaju analiza wyjawiła Twoje stałe predyspozycje do określonych zachowań lub czynności - jeśli tak, to jakich?

d)    czy z tych przemyśleń pojawiają się jakieś wnioski na przyszłość -jakie?

7. Zajrzyj do Aneksu „Poznawanie uczniów" i przeczytaj ćwiczenie pt. „Ważne przeżycia edukacyjne" w związku z podrozdziałem „Środowisko rodzinne ucznia". Tamto ćwiczenie jest przeznaczone dla uczniów. Jakieś ważne zdarzenia również formowały i Ciebie, a więc od czegoś, co się kiedyś wydarzyło, zależy to, jakim jesteś człowiekiem. Spróbuj więc wykonać samemu tamto zadanie przeznaczone dla uczniów. Może dokładna analiza takich znaczących zduizeń pozwoli Ci poznać samego siebie i ułatwi Ci zrozumienie własnego postępowania.

Literatura

Kwiatkowska H., Nowa orientacja w kształceni u nauczycieli PWN. Warszawa 1988.

Okoń W., Rzecz o edukacji nauczycieli. WSiP, Warszawa 1991.

Populcz J„ Optymalizacja działania pedagogicznego na lekcji. WSiP. Warszawa 1984.

Rozdział 14. Spojrzenie w przyszłość

1.    Rozważ pojawiające się w świecie trendy rozwoju edukacji wyodrębniające tendencje, których uwzględnienie byłoby dla Polski korzystne i te, które są niekorzystne.

2.    Istnieje pogląd, że obecnie główne zadanie edukacyjne to nauczanie młodych ludzi dawania sobie rady z przyszłością, której nic da się prognozować. Czy i jak można przygotować do funkcjonowania w nowych, nieprzewidywalnych okolicznościach?

3.    Jakie wartości polskiej pedagogiki i polskiego sposobu myślenia o edukacji powinniśmy propagować oświatowcom z innych krajów?

4.    Są ludzie, którzy sądzą, że z innych krajów i kultur płynie przede wszystkim zlo i zagrożenie. Jakie zagrożenia tacy ludzie obecnie widzą w cywi lizacji zachodniej? Czy, Twoim zadaniem, zagrożenia te są realne?

5.    Zastanów się nad zaletami i wadami edukacji wielokulturowej.

6.    Przypomnij sobie wiadomości z nauki historii Polski i rozważ, czy zgadzasz się z poglądem, że mentalpość naszego społeczeństwa została w znacznym stopniu ukształtowana przez niekorzystne wydarzenia ostatnich 250 lat.