Zachowanie Vanessy jest stałym tematem rozmów w gronie nauczycieli. Interpretuje się je w różny sposób. Wychowawczyni raczej solidaryzuje się z Vanessą i zwraca się przeciwko chłopcom. Chce chronić dziewczynkę, narażoną na ataki chłopców, przez co mimowolnie wzmacnia ich postawę odrzucenia Vanessy. Natomiast inni nauczyciele zwracają uwagę, że Vanessa sama zachowuje się agresywnie.
Rozmowa z matką rzuca nowe światło na problem. Córka nie jest kochana, jest dzieckiem niechcianym. Patrzy tak jak były mąż, z którym matka się rozwiodła. Czasami matka jej nienawidzi.
Nauczyciele interpretują wydarzenia następująco: sposób patrzenia Vanessy sygnalizuje oczekiwanie, które nie zostaje spełnione. Przeciwnie: ze strony grupy uczniów | daje się odczuć wyraźne odrzucenie. Doświadczenia te f niszczą u Vanessy poczucie własnej wartości. Inscenizacje, •; które przeprowadza, mogą zostać uznane za próbę lecze-f nia się z „narcystycznego zranienia” (Kohut 1991) - braku miłości ze strony matki. Vanessa przekonuje sie przy tym, że sama nie potrafi sobie pomóc i pogrąża się coraz bardziej. Potrzebuje ludzi, którzy ją zrozumieją i pomogą i jej znaleźć w inny sposób uznanie i akceptację. Nau-j czyciele twierdzą, że Vanessa potrzebuje pomocy terapeutycznej, i taką radę dają matce. Dochodzą wspólnie do l pewnych wniosków co do postępowania pedagogicznego. Jeżeli nauczyciele zareagują złością, sami się w tę sytuację uwikłają. Muszą kontrolować swoje uczucia. W rozmo-’> wach wyjaśniających powinni starać się zrozumieć te procesy, a następnie skupić się na poszukiwaniu alternatyw-f- nych rozwiązań i wypróbowywać je razem z dziećmi. Potrzebne jest do tego wiele pomysłów i projektów, póki nie znajdzie się najskuteczniejszego.
45
Starania inicjatorki rozumiane są jako próba zapew- f nienia sobie bezpieczeństwa np. przez stworzenie udanej przyjaźni. Ale ponieważ najwyraźniej osoba ta nie j jest zdolna utrzymać tego związku, przyczynia się do f jego zerwania i wzrostu poczucia niepewności u ko- | leżanek. Mamy do czynienia z efektem echa, które i jest o wiele silniejsze niż wołanie o przyjaźń. Na tym | właśnie polega dramat.
„KRZYCZYCIE NA MNIE JAK MOJA MATKA”
Poniższy przykład odzwierciedla możliwy związek pomiędzy doświadczeniami niestabilnych związków a mob-bingiem, a jednocześnie ukazuje skuteczne działania pedagogiczne.
Początkowo w trzeciej klasie wyczuwało się jedynie ogólny niepokój. Później okazało się, że w większość konfliktów zamieszana jest Vanessa. Przyszła do klasy na początku roku. Jej zachowanie wywoływało u uczniów i nauczycieli irytację, rozczarowanie i niepewność. Bardzo wyraźnie było widać, że Vanessa szuka przyjaciółki. Na początku nawiązywała jakieś kontakty, ale po krótkim okresie dochodziło do zerwania. W czasie jednej z rozmów Meike mówi: „Vanessa odbija mi koleżanki i zawsze zabiera moje rzeczy”. Chętnie przyjaźniłaby się z Vanessą, ale okazuje się to niemożliwe. Vanessa też pragnie tej przyjaźni. Ale wszystko na darmo. Obydwie dziewczynki są rozczarowane.
Także chłopcy mają kłopoty z Vanessą. Kłamie, zachowuje się dziwnie i wyzywająco, a nawet się maluje. Często przeklina wobec chłopców, czasem wręcz ich bije.