CCF20090521001

ększą utratę wody i elektrolitów wraz z potem, które trzeba uzupełnić poda-em odpowiednich płynów.

Pożywienie kobiet ciężarnych i karmiących powinno być bogate w mleko ego przetwory, produkty wysokobiałkowe, warzywa i owoce oraz ziemniaki, atkowo kobietom karmiącym powinniśmy podawać duże ilości płynów. Osoby starsze ze względu na obniżoną aktywność fizyczną mają mniejsze otrzebowanie pokarmowe, stąd też ich pożywienie powinno zawierać wyso-wartościowe produkty, zawierające niewielkie ilości tłuszczu i łatwo strawne. Całodzienny jadłospis powinien być dostosowany do:

>- potrzeb fizjologicznych ustroju - wieku, płci, aktywności fizycznej, stanu zdrowia, rodzaju wykonywanej pracy,

>- zwyczajów żywieniowych i upodobań konsumentów,

»• sezonowości występowania niektórych produktów spożywczych,

»- stosowanych technik kulinarnych przy przygotowywaniu posiłków oraz pracochłonności przyrządzanych potraw,

>- możliwości finansowych (zamiana produktów droższych na tańsze, o podobnej wartości odżywczej),

>■ możliwości technicznych i organizacyjnych zakładu żywienia.

Planowanie w placówkach żywienia zbiorowego najlepiej jest określić w na-_ ujących etapach:

1. Określić grupę konsumentów, a co za tym idzie - racje pokarmowe, edług których powinno być realizowane żywienie tej grupy. W przypadku "jednolitości grupy należy obliczyć średnią ważoną rację pokarmową według <tury grupy konsumentów - jeśli zaś grupa żywionych osób jest jednolita, eży przyjąć najbardziej zbliżoną dla niej normę żywieniową.

Wzór do obliczania średniej ważonej racji pokarmowej przedstawia się "tępująco:

R = Pi x t/,/100 + P₂ x t/2/lOO + ... + P_n x t/,,/100

rzie: R - obliczona ilość danego produktu; P_x... P_n - ilości produktu przewidziane w racjach r>: darmowych dla każdej z Ngrup żywieniowych osób; U_x... U„ - procentowy udział poszcze-ipinych grup, na przykład według płci, wieku itp.

2.    Na postawie przewidywanej racji pokarmowej oraz aktualnych cen pro-tów spożywczych obliczyć łączny koszt całodziennego wyżywienia (lub

onkretnego posiłku) i porównać go ze stawką żywieniową. W przypadku ekroczenia limitów należy produkty droższe zastąpić tańszymi, oczywiście odnie z tabelą zamiany produktów spożywczych.

3.    Ustalone ostatecznie ilości produktów spożywczych z poszczególnych £rup rozdzielić na posiłki (z zachowaniem ich typowej struktury), przy użyciu

215