CCF20101206024

Do określonej na podstawie wykresu rozstawy należy wprowadzić poprawki wynikające z wysokości średniego opadu rocznego (rys. 1.1.) w danym regionie, wystawy stoku, zawartości związków żelaza i wapnia. Wartości poszczególnych poprawek zawiera tabela 2.4.

'W

Tabela 2.4.

Poprawki do rozstawy drenów określane na podstawie składu mechanicznego gleby (Wytyczne, 1988)

Uwzględniany czynnik	Przedziały	Wartości poprawek I%1
Średnie z wielolecia opady roczne [mm]	450 - 500	+ 10
	500-550	+ 5
	550 - 650	0
	650 - 750	- 5
	750 - 850	- 10
	>850	- 15
Spadki powierzchniowe stoków:
południowych
południowo-wschodnich	30 - 80%	+ do 20
i południowo-zachodnich	i większych
Zawartości związków żelaza Fe203 w:
glebach lekkich	powyżej 3%	- 10
glebach średnio zwięzłych	powyżej 4,5%	- 10
i ciężkich
Zawartość związków wapnia CaC03	1 - 5%	+ 5
	powyżei 5% ^	+ 10

nie dotyczy rędzin i innych gleb powstałych z utworów wapiennych.

Gdy w profilu glebowym występuje kilka warstw o różnym składzie mechanicznym, rozstawę należy określać dla każdej warstwy oddzielnie korzystając z wykresu (rys. 2.10.), a następnie korygować ze względu na zawartość związków żelaza i wapnia wg wskazań zawartych w tab. 2.4.

Dla uzyskania wielkości rozstawy dla profilu glebowego złożonego z kilku warstw należy obliczyć średnią ważoną z rozstaw poszczególnych warstw w następujący sposób:

_L 1, h, z,+l₂ -h₂ z₂+...+l, h„ z_n h, • z, +h₂ •z₂+...+h_n -z_n

gdzie:

L - rozstawa średnia dla profilu glebowego [m],

ll, I2, ... - rozstawa poszczególnych warstw po ewentualnym skorygowaniu na zawartość

związków żelaza i wapnia [m],

hi, h2, ... - miąższość poszczególnych warstw [m],

Zi, Z2, ... - głębokość zalegania poszczególnych warstw mierzona od ich środka do powierzchni terenu [m],

Do tak obliczonej rozstawy należy wprowadzić poprawki ze względu na wielkość opadów i kierunek wystawy stoków, o ile to jest wskazane, zgodnie z zaleceniami zawartymi w tabeli 2.4. Ostatecznie należy przyjąć jako miarodajną wielkość rozstawy zaokrągloną do 1 m dla pól ornych i równą najbliższej wielokrotności odległości pomiędzy rzędami drzew przy drenowaniu sadów.

Nie zaleca się przyjmowania rozstaw mniejszych od 8 m i większych od 30 m w przypadku określania ich na podstawie składu mechanicznego gleby, co uwzględniono w konstrukcji wykresu (rys. 2.10.).

Oznacza to, że przy zawartości frakcji wg wskaźnika:

<(> Q,02 + 1/3 i(i (0,02-0,05) mm (wyrażonego w procentach), mniejszej od 12 należy przyjmować do obliczeń rozstawę 30 m oraz przy większej od 95 rozstawę 8 m.

Ograniczenia te zaleca się stosować również przy określaniu rozstaw na podstawie wzorów hydraulicznych z tą różnicą, że górną ich granicę przy drenowaniach systematycznych określa się na 40 m.

2.3. Rozstawy drenów na glebach organicznych

Przy drenowaniu systematycznym gleb organicznych, wielkość rozstawy należy określać przy pomocy wzorów hydraulicznych, tak jak dla gleb mineralnych. Często jednak dostępna jest jedynie charakterystyka rozkładu masy torfowej, bez danych o współczynnikach filtracji. Można wówczas określić wielkość rozstawy w przybliżeniu posługując się wykresami (rys. 2.11.) podanymi przez Eggelsmana (1973), opracowanymi dla warunków północno-zachodnich Niemiec.

49