CCF20110129040

sąsiadującyclniilm pasm i limanowskich. Natomiast inlrnsywnoSi pasm slokesownUj ! jest około 1 (Wrazy większa od intensywności pasm untystokesowsklcli.

6.5.1. Spektrometry ramanowskie

Widma Raraana bada się za pomocą przyrządów zwanych spektrometrami ramillin skimi. Spektrometrami ramanowskimi, podobnie jak spektrofotometrami IR, bada widma oscylacyjnorotacyjne cząsteczek, jednak przyrządy te różnią się w sposób ziih.i niczy. W spektrometrach ramanowskich promieniowanie wzbudzające musi być promlt niowaniem monochromatycznym z obszaru widzialnego lub nadfioletowego. Ponn widmo Ramamjest widmem rozproszeniowym, jego obserwację (pomiar) najdogodm prowadzić pod kątem prostym do kierunku padania promieniowania wzbudzają -Zasadnicze elementy budowy spektrofotometrów ramanowskich są następujące:

a)    źródło promieniowania wzbudzającego,

b)    wstępny układ optyczny,

c)    próbka badana,

d)    monochromator,

e)    detektor,

f)    wzmacniacz, rejestrator, komputer.

Źródło wzboimia

Intensywność pasm w widmach Ramana jest o wiele mniejsza od intensywności lim wzbudzających (jest zawarta w granicach 10^-4-10~⁸ intensywności linii wzbudzają' Dlatego źródło wzbudzenia winno charakteryzować się dużym natężeniem promieni-wania. Początkowo stosowano niebieską lub zieloną linię lampy rtęciowej przy btmlt długim czasie naświetlania. Od roku 1963 zaczęto stosować do tego celu lasery. Promil niowanie laserowe odznacza się bardzo wysoką monochromatycznością i dużym nah, niem. W spektrometrach ramanowskich najczęściej stosowane są lasery gazowe o pociągłej: helowo-neonowy — emitujący linię czerwoną (X = 632,8 nm), argonowy emitujący wiele linii w zakresie widzialnym (m.in. ol = 514,5 nm, 488 nm, 476 nm), a także kryptonowy (X — 647,1 nm, 568,2 nm, 530 nm).

Wstępny Mi optyczny

Zadaniem tego układu jest zapewnienie optymalnych warunków oświetlenia prObl oraz skierowanie wiązki promieniowania na szczelinę wejściową monochromatora.

Próbka badam

Metodą spektrometrii ramanowskiej można badać próbki ciekłe, ciała stale i guz Ciecze i próbki proszkowe bada się w kapilarach szklanych. Można też stosować doli lub naczynia prostopadłościenne. Ciała stałe można badać w postaci monokrysztali-lub tabletek z substancji proszkowych. Gazy i pary umieszcza się w kuwetach, ti względu na małe stężenia próbek gazowych wskazane jest stosowanie wielokrotni!

.■«<i Iind/enia wiązki wzhud/ającej przez naczynie. Najczęściej stosuje się obserwację •uli litowania rozproszonego pod kątem 90" do wiązki wzbudzającej. Umożliwia to Minowanie wiązki pierwotnej.

Mmiochromator

Umywane są monochromatory wykorzystujące siatki dyfrakcyjne, najczęściej w ukła-n i /i inego-Turnera.

laser

n hO. Schemat spektrometru firmy CGE, model R-50; 1 — zwierciadło, 2 — płytka, 3 — kuweta, 4 liątnlniyzator, 5 — siatka dyfrakcyjna, 6 — filtr interferencyjny, 7 — fotopowielacz, 8 — detektor

Mektor

I (Hektorami stosowanymi w spektrometrach ramanowskich są fotopowielacze. Sche-ii pektrometru ramanowskiego przedstawiono na rys. 6.50.

'• Z. Zastosowanie spektrometrii ramanowskiej

Widma ramanowskie można rejestrować dla próbek ciekłych, stałych i gazowych. ■ itlniczym warunkiem uzyskania widma jest usunięcie z próbki zanieczyszczeń wy-mijących fluorescencję. Spektrometria Ramana jest metodą służącą przede wszystkim ¹ ■ Identyfikacji związków. Spektroskopia absorpcyjna IR i spektroskopia ramanowska badaniach strukturalnych cząsteczek wzajemnie się uzupełniają. Dopiero obydwie indy dają pełną informację o widmach oscylacyjno-rotacyjnych cząsteczek. W spek-' kopii IR najsilniejsza absorpcja występuje w przypadku grup polarnych, takich jak DII, C—H, C—O, podczas gdy silne pasma rozproszenia ramanowskiego uzyskuje dla grup niepolarnych, takich jak: C=C, C—C, C=C, S—S, C—S. Fakt ten został korzy stany do badań łańcuchów głównych polimerów i biopolimerów. Metodę roz-’"'/enia ramanowskiego wykorzystuje się do badania poliwęglowodorów, poliestrów, •llnmidów, poli(chlorowęglowodorów). Na rysunku 6.51 przedstawiono dla przykładu * li lino poli(tetrafluoroetylenu).