B (205)

AUTOMATYCZNA STACJA UfC|||lĆlllV” MIĘDZYPLANETARNA „HCIlUdlllA

OPRACOWANIE GRAFICZNE I OPISOWE

PIOTR WOLAŃSKI - WARSZAWA

Dnia 12 lutego 1961 roku wystartowała w ZSRR do lotu ku Wenus automatyczna stacja międzyplanetarna (ASM). Potężna wielostopniowa rakieta wyniosła na orbitę Ziemi ciężkiego sputnika z ASM na pokładzie. W ściśle określonym punkcie orbity i po osiągnięciu prędkości przekraczającej o 661 m/sek. drugą prędkość kosmiczną, ASM wystartowała z ciężkiego sputnika i rozpoczęła swobodny lot ku Wenus. Był to pierwszy przypadek wyrzucenia jakiegoś aparatu na tor międzyplanetarny z pokładu sztucznego satelity Ziemi.

ASM porusza się po torze o największej odległości od Słońca 151 milionów km i najmniejszej — 106 milionów km. Pojazd osiągnął pobliże Wenus 19 na 20 maja 1961 roku, jednak na skutek przerwania łączności radiowej wyniki badań nie zostały przesłane na Ziemię.

ASM waży 643,5 kG i jest wyposażona w zespół urządzeń radiotechnicznych i przyrządów naukowych, w zespół sterujący i orientujący, źródła zasilania, urządzenia regulujące temperaturę oraz w u-rządzenia programowe. Na zewnątrz stacji umieszczono cztery anteny, w tym jedną paraboliczną, dwie małe w kształcie krzyża i jedna prętową. Wymiary stacji (nie licząc anten i baterii słonecznych) wynoszą — 2,035 m; średnica — 1,05 m.

Na pokładzie ASM znajduje się kula ze stopu tytanowego, na której widnieją kontury kontynentów i oceanów. We wnętrzu tej kuli jest godło ZSRR, na odwrocie którego jest wyryty układ słoneczny z napisem na obwodzie „Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich — 1961". Kulę tę umieszczono w specjalnej osłonie składającej się z pięciokątów z nierdzewnej stali, na których widnieje napis „Ziemia-Wenus 1961”.

Model opracowano w skali 1:44.

UWAGI OGÓLNE

Przed rozpoczęciem budowy modelu należy przygotować następujące narzędzia: ostre nożyczki, żyletkę do nacinania linii zagięcia poszczególnych części, żyletkę ułamaną do wycinania otworów, linijkę, ołówek, szczypce uniwersalne, tusz czarny i pędzelek. Należy również zaopatrzyć się w kilka spinaczy biurowych, patyczki do smarowania klejem, papier szklisty oraz klej. Do wykonania modelu najlepiej stosować klej „Uniwersalny” lub „Cri-stal-Cement” albo każdy klej szybko schnący. Nie należy używać klejów roślinnych tzw. „biurowych” i fotograficznych, gdyż nie schną szybko i słabo spajają karton. Przed przystąpieniem do budowy modelu należy dokładnie zapoznać się z jej opisem.

Przy wykonywaniu modelu zalecam stosować następującą metodę: najpierw wycinamy jakiś segment kadłuba, Jrieimy go, a następnie wycinamy naklejone uprzednio na tekturę odpowiednie wręgi tego elementu i wklejamy je w pokrycie. Podczas gdy ta część schnie, wycinamy następną, sklejamy, doklejamy do poprzedniej itd. Metoda ta pozwoli nam uniknąć gubienia części i ewentualnych pomyłek powstałych np. z niewłaściwego oznaczenia części, praca zaś nad budową modelu jest urozmaicona, a jednocześnie widzimy, jak model stopniowo nabiera kształtów. W przypadku wycięcia części, które będą nam dopiero potrzebne w późniejszym okresie budowy modelu, należy je przechowywać w osobnej kopercie.

OPIS BUDOWY

Budowę rozpoczynamy od wycięcia z grubsza wręg kadłuba oznaczonych numerami: 2b, 2d, 3a, 3b, 4a, 5b, 6a, 6b i 7a i naklejamy je na tekturę. Kadłub złożony jest z siedmiu zasadniczych elementów’, które w większości składają się z pokrycia kadłuba oraz dwu wręg oznaczonych literami: „a” — przedniej — i „b” — tylnej. Wykonanie kadłuba rozpoczynamy od głównego segmentu 6. Po dokładnym wycięciu. wzdłuż zewnętrznego obrysu i nacięciu linii zgięcia żyletką, sklejamy tak część 6, aby przyjęła kształt walca. Żądany kształt łatwe nadaje się przez kilkakrotne przeciągnięcie danej części nie zadrukowaną stroną po ostrzu długiego noża lub krawędzi linijki do momentu, aż karton będzie miał tendencję do zwijania się. Miejsca sklejenia części dobrze jest ścisnąć spinaczami, biurowymi i pozostawić aż do zaschnięcia kleju. Następnie wycinamy naklejone uprzednio na tekturę wręgi 6a i 6b (wycinamy w

Rys. 1