4 PN-ISO 3972:1998
Wprowadzenie
Zakres wiedzy o analizie sensorycznej znacznie się powiększył od czasu publikacji pierwszego wydania międzynarodowej normy (w 1979 roku), dotyczącej badania wrażliwości zmysłu smaku. Obecnie uważa się, że nie ma „wzorców smaku" do oceny wrażliwości smakowej osób oceniających, (chociaż sacharoza i aspartam są dobrymi reprezentantami substancji wywołujących wrażenie smaku słodkiego, a wodorochlorek chininy i kofeina - smaku gorzkiego. Klasyfikacja ludzi pod względem wrażliwości smakowej jest tym samym co klasyfikacja ich pod względem wzrostu.
Za właściwe uznano wprowadzenie do tego wydania normy międzynarodowej określeń smaków urnami (glutaminian jednosodowy) i metalicznego.
W niniejszej normie międzynarodowej opisano zestaw obiektywnych testów, umożliwiając w ten sposób osobom oceniającym zapoznanie się z analizą sensoryczną.
Opisane metody oceny mogą być wykorzystane:
a) do szkolenia oceniających w zakresie rozpoznawania rodzajów smaków i ich rozróżniania między sobą (patrz rozdział 8),
b) do szkolenia oceniających w zakresie określania i rozróżniania rodzajów progów wrażliwości smakowej (patrz rozdział 9),
c) do samokontroli oceniających w zakresie ich indywidualnej wrażliwości smakowej,
d) w celu umożliwienia osobom prowadzącym analizy sensoryczne wstępnej kwalifikacji kandydatów na oceniających.
Metody te mogą być także wykorzystane do okresowego sprawdzania wrażliwości smakowej tych, którzy już są członkami zespołów oceniających.
Wymienione niżej normy zawierają postanowienia, które - poprzez określone powołanie się (na daną normę) w treści niniejszej normy międzynarodowej - stają się również postanowieniami niniejszej normy. W momencie publikacji (niniejszej normy międzynarodowej) podane niżej wydania norm były aktualne. Ponieważ jednak wszystkie normy podlegają nowelizacji, zachęca się strony zawierające umowy na podstawie niniejszej normy ISO, do zbadania możliwości zastosowania najnowszego wydania wymienionych niżej norm. Rejestry aktualnych norm międzynarodowych prowadzą wszyscy członkowie ISO i IEC.
ISO 385-1:1984, Laboratory glassware - Burettes - Part 1: General requirements.
ISO 385-2:1984, Laboratory glassware - Burettes - Part 2: Burettes for which no waiting time is specified.
ISO 385-3:1984, Laboratory glassware - Burettes - Part 3: Burettes for which a waiting time of 30 s is specified.
ISO 1042:1983, Laboratory glassware - One-mark volu-metric flasks.
ISO 5492:-1), Sensory analysis - Vocabu!aty.m)
ISO 6658:1985, Sensory analysis - Methodology - General guidance.
ISO 8589:1988, Sensory analysis - General guidance for the design of test rooms.
Dla potrzeb niniejszej normy międzynarodowej przyjęto definicje podane w ISO 5492. Dla wygody użytkowników tej normy powtórzono następujące definicje.
3.1 próg bodźca; próg wyczuwalności: Minimalne natężenie bodźca sensorycznego wywołujące wrażenie, którego jakości nie można jednak jeszcze zidentyfikować.
3.2 próg rozpoznania: Minimalne natężenie bodźca sensorycznego pozwalające na rozpoznanie odbieranego wrażenia.
3.3 próg różnicy: Wartość najmniejszej wyczuwalnej różnicy w fizycznym natężeniu bodźca.
4.1 Rozpoznawanie smaków
Przedstawienie każdemu oceniającemu substancji wzorcowych, reprezentujących określone rodzaje smaku, w postaci wodnych roztworów o odpowiednim stężeniu, w ustalonej kolejności. Zadaniem oceniających jest rozpoznanie określonego smaku i zapisanie wyników oceny.
4.2 Zapoznawanie się z różnymi rodzajami progów wrażliwości smakowej
Każdemu oceniającemu podaje się serię roztworów o wzrastającym stężeniu substancji wzorcowej, reprezentującej określony smak. Wynik powinien być zapisany po ocenie każdej próbki.
,ł Będzie pub :• cwana.
N2’ Odsyłacz krajowy: Odpowiedniki krajowe - patrz załącznik krajowy NA.
N3> Odsyłacz krajowy: W chwili obecnej norma jest już wydrukowana i ma numer ISO 5492:1992.