CCF20111206022 (Kopiowanie)

kładem zająć, miejscem i terminami zbiórek, sposobem komunikowania się, systemem alarmowym. Po uroczystym rozpoczęciu przystępowano do realizacji nakazanych programem ćwiczeń i pozostałych przedsięwzięć²'’.

Równie ważne było objęcie programem pw młodzieży uczącej się w szkołach wszystkich szczebli.

W wyniku wspólnych działań Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego oraz PUWFiPW hufce szkolne działały od 1927 roku. Powstały one na podstawie okólnika resortu oświaty, a PUWFiPW opracował i wydał dla nich regulamin, instrukcje i programy wyszkolenia³⁰.

W 1931 roku nastąpiło uszczegółowienie zadań i uwarunkowań pracy hufców szkolnych w zarządzeniu ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego oraz ministra spraw wojskowych³¹. W Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego utworzono Wydział Wychowania Fizycznego i Higieny, który zajmował się również sprawami przysposobienia wojskowego³².

W zależności od charakteru placówki dydaktycznej dzieliło się ono na:

1.    przysposobienie wojskowe młodzieży szkół średnich, seminariów nauczycielskich, szkół zawodowych i innych z prawami szkół średnich,

2.    przysposobienie wojskowe szkół niższych, zawodowych i rzemieślniczych.

Opiekunem hufca szkolnego, zorganizowanego tak, jak w jednostkach pw, był nauczyciel wyznaczony przez władze szkolne w porozumieniu z władzami wojskowymi. Natomiast komendanta hufca mianowały władzy wojskowe spośród oficerów służby czynnej, ewentualnie nauczycieli o odpowiednich kwalifikacjach wojskowych lub przeszkolonych oficerów rezerwy. Wchodził on w skład Rady Pedagogicznej na prawach równorzędnych z innymi nauczycielami.

Przysposobienie młodzieży szkól średnich miało na celu przygotowanie jej do służby wojskowej, jako przyszłych kandydatów na oficerów rezerwy

^M W Frąckowiak, Wychowanie fizyczne i przysposobienie wojskowe na Pomorzu w lalach 1920-1930. „Wojskowy Przegląd Historyczny”, nr I, 1981 r., s. 162.

³⁰    K. Pindcl, op. cit., s. 79.

³¹    Zarządzenie ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego i ministra spraw wojskowych nr I/WF637/3 z 04.02.1931 r., w sprawie organizacji przysposobienia wojskowego w szkołach średnich, ogólnokształcących, seminariach nauczycielskich i szkołach zawodowych, CAW, Zespól akt PUWFiPW, 1.300.69.57.

³³ M. Fularski, Przysposobienie wojskowe w Polsce, Warszawa 1935, s. 112.

i zawodowych. Obejmowało ono jedynie wychowanie i wyszkolenie wojskowe, zaś wychowanie fizyczne szkoła prowadziła w ramach własnych zajęć”, jednak i tu placówki oświatowe współpracowały z wojskiem, ponieważ zdarzało się, że zajęcia wf prowadzili oficerowie³⁴.

Zgodnie zatem z wytycznymi w hufcach szkolnych szkół średnich realizowano program wyszkolenia podstawowego szeregowca piechoty z cenzusem. Przez pierwszy rok szkolenia, kiedy to uczestnik zdobywał I stopień pw, prowadzono zajęcia odpowiadające szkoleniu rekruckiemu³⁵. Warunkami uzyskania potwierdzenia takiego wyszkolenia było dostateczne (w ocenie powiatowego i obwodowego komendanta pw) wyszkolenie wg programu zatwierdzonego przez PUWFiPW, udział w przynajmniej 85% ćwiczeń bojowych i 75% pozostałych zajęć (potwierdzonych w dokumentacji), znajomość czytania i pisania oraz wykazanie się podstawowymi wiadomościami z zakresu wiedzy obywatelskiej (o Polsce)³⁶.

W czasie drugiego roku szkolenia, obejmującego rok szkolny i obóz letni, możliwe było zdobycie 11 stopnia przysposobienia wojskowego³⁷. Warunkiem było posiadanie 1 stopnia pw, odbycie ćwiczeń i udział w zajęciach, tak jak w przypadku stopnia 1, i zdanie egzaminu przed komisją obwodową³⁸. Powia-lowe komisje egzaminacyjne przeprowadzały egzaminy w miejscu postoju inucierzystcgo pułku oraz odbywały sesje wyjazdowe do miejscowości, w których znajdowały się jednostki przysposobienia wojskowego. Komisja egzaminacyjna składała się z oficera zawodowego wyznaczonego przez dowódcę pułku, sprawującego władzę wojskową na danym terenie, obwodowego komendanta pw, powiatowego komendanta pw, instruktora pw. W komisjach egzaminacyjnych obozów letnich zasiadali: oficer sztabowy wyznaczony przez dowódcę właściwego dla danego terenu dowódcę okręgu korpusu, dowódca gi upy obozów, dowódca obozu, młodszy oficer obozu lub instruktorzy³⁹.

" K Pindcl. op. cit., s. 80.

^M Jeżeli nie było nauczycieli wychowania fizycznego przedmiot ten mógł prowadzić OfllMr służby czynnej, o ile miał ku temu kwalifikacje i została z nim zawarta umowa przez wlupgo szkolne. Instrukcja wyszkolenia..., op. cit.

" M. Fularski, Przysposobienie wojskowe w Polsce, op. cit., s. 95.

'* Instrukcja o wydawaniu zaświadczeń i prowadzeniu egzaminów u> szkołach śred-

h, ( AW. Zespół akt G1SZ, 1.302.4.1474.

" M, Fularski. Przysposobienie wojskowe w Polsce, op. cit., s. 95.

" Instrukcja o wydawaniu..., op. cit.

*• Ibidem.

59