CCF20111206029 (Kopiowanie)

realne i, mimo rygorów wojskowych, obozy pw okazały się atrakcyjną formą spędzania wakacji dla młodzieży w realiach Drugiej Rzeczypospolitej¹.

W latach trzydziestych obozy pw służyć miały nie tylko szkoleniu i wypoczynkowi młodzieży. Lokowano je w atrakcyjnych turystycznie miejscach Polski: w górach, nad morzem, w terenach leśnych i nad jeziorami. Podnosiło to bardzo atrakcyjność udziału w szkoleniach i umożliwiało przyjemny wypoczynek. Część obozowisk była eksploatowana od 1927 roku i zagospodarowywana przez uczestników przysposobienia wojskowego². Czas trwania obozów wynosił 5 tygodni, a rozpoczynały się one zazwyczaj w pierwszej połowie lipca, po zakończeniu roku szkolnego³. Zachowana dokumentacja świadczy, że również chciała je organizować dla swych członków Federacja Polskich Związków Obrońców Ojczyzny. Służyć miały podnoszeniu i utrwalaniu kwalifikacji przez oficerów i podoficerów rezerwy, szkolonych przez oficerów służby czynnej⁴.

Kadra instruktorska rekrutowała się spośród oficerów Wojska Polskiego, instruktorów kontraktowych (najczęściej wcześniej przeszkolonych na obozach pw)⁵. Komendanci wyznaczeni byli przez oficerów instrukcyj-nych oddziałów hufców przysposobienia wojskowego⁶.

Logicznym następstwem wprowadzenia pw do szkół powszechnych i średnich było przygotowanie programu objęcia tego typu zajęciami młodzieży akademickiej. Sięgnięto zatem zarówno do rodzimych tradycji, jak i wzorców czerpanych z zagranicy. Żywe wciąż były wspomnienia i doświadczenia związane z udziałem w obronie suwerenności Polski w wojnie z bolszewicką Rosją młodzieży studenckiej skupionej w Legii Akademickiej. Jednocześnie sięgnięto do wzorów niemieckich, francuskich i rosyjskich. Jak już wspomniałem wcześniej zagadnienia te były tematem studiów i opracowań, szczególnie Mieczysława Fularskiego, który opisał je w pracy Przysposobienie wojskowe u obcych. Ten sam autor rok później w pozycji Przysposobienie wojskowe w Polsce odniósł się do najważniejszych problemów powszechnego przygotowania obywateli do obrony w naszym kraju, w tym również działań wśród studentów.

W 1929 roku opracowano w PUWFiPW projekt wprowadzenia pw na Politechnice Warszawskiej i reaktywowania Legii Akademickiej¹⁰¹. Z braku chętnych (w Warszawie, Wilnie, Lwowie, Krakowie i Poznaniu zgromadzono łącznie ok. 1000 ćwiczących) inicjatywa ta się nie powiodła i w sierpniu 1932 roku organizacja zaprzestała działań¹⁰².

Kierownictwo wojska w Polsce doceniało jednak znaczenie szkolenia militarnego przyszłych elit intelektualnych. Ponowną próbę odtworzenia Legii Akademickich podjęto na początku 1938 roku, kiedy to minister spraw wojskowych zaakceptował przygotowane przez PUWFiPW Tymczasowe wytyczne organizacji i regulaminu Legii Akademickich^IM.

Jednocześnie wspólna komisja MWRiOP i MSWojsk. opracowała podstawy programowe, które posłużyły MWRiOP do przygotowania programów szkolenia pw na wyższych uczelniach¹⁰⁴.

W Tymczasowych wytycznych określono cele pw na wyższych uczelniach i sposoby ich osiągnięcia. Działalność Legii Akademickich miała służyć:

przysposobieniu wojskowemu właściwemu (m.in. wychowaniu fizycznemu), czyli zdobyciu podstawowego wyszkolenia wojskowego, uzupełnieniu programów studiów o elementy wiedzy wojskowej i ogólnej o funkcjonowaniu państwa w okresie wojny, tzw. przysposobieniu przemysłowo-gospodarczemu, czyli zdobyciu przez studentów wiedzy o ekonomice obronnej i pracy zaplecza dla frontu. Cele te zamierzano osiągnąć w toku obowiązkowych zajęć¹⁰⁵. Legie Akademickie utworzono na uczelniach takich miast, jak: Warszawa, Kraków, Poznań, Wilno, Lwów¹⁰⁶. Wszystkie legie uczelni z danego ośrodka tworzyły Legię Akademicką miasta. Na jej czele stał komendant wyznaczony przez ministra spraw wojskowych - oficer służby czynnej podlegaliby dowódcy DOK, podlegający pod względem administracyjno-gospo-tlurczym kierownikowi okręgowego urzędu wf i pw, a w sprawach mery-

"" Projekt Przysposobienie wojskowe na Politechnice Warszawskiej, CAW, Zespól Nkl PUWFiPW, 1.300.69.68.

^,M Encyklopedia wojskowa. Warszawa 1934, t. 4, s. 779.

^1,1 Tymczasowe wytyczne I regulamin Legii Akademickich, CAW, Zespól akt ScKOR, U0J.4 235.

'•* Iludem. s. 1. ^m Ibidem, s. 1.

"* Ibidem, s. 4.

73

1

   E. Zawacka, op. cii., s. 110-189.

2

   E. Zawacka, op. cit., s. 110.

3

^,r Sprawozdania z obozów, op. ciL, s. 11.

4

” Obozy p.w. FPZOO, CAW, Zespól akt PUWFiPW, 1.300.69.19.

5

   M. Fularski, Przysposobienie wojskowe w Polsce.... op. cit., s. 94.

6

   Wytyczne wyszkolenia p.w. na 1929/30 rok, op. cit.