CCI00029

rza - rząd, chcąc uniknąć zbyt gwałtownej krytyki i sprzeciwu opozycji, wycofuje swoje przedłożenia.

3. Organami wewnętrznymi Izby Gmin są jej komisje. Ze względu na bardzo powolne kształtowanie się poglądów uznających kontrolną funkcję Izby Gmin, komisje te wykazują znaczne różnice w stosunku do analogicznych instytucji w innych państwach zachodnich. Z uwagi na różnice co do składu, zakresu kompetencji i procedury działania wyodrębnić można następujące rodzaje komisji:

A.    Komisja Całej Izby - nie jest komisją parlamentarną w dosłownym tego

1 7

słowa znaczeniu. Jest to w istocie ta sama Izba Gmin przekształcona na skutek uchwalenia wniosku złożonego przez członka izby w quasi-komisję. Różnica polega na tym, że debata toczy się pod przewodnictwem nie spikera, a przewodniczącego komisji budżetowej, jest odformalizowana i nie jest wymagane kworum. Debata w tej formie ma miejsce najczęściej przy rozpatrywaniu projektów ustaw o charakterze konstytucyjnym, ustaw finansowych zawierających propozycje budżetowe, pozwalając dokładnie przepis po przepisie na rozpatrzenie projektów.

B.    Komisje stałe - wbrew nazwie nie posiadają one (z pewnymi wyjątkami) stałego składu, stałej kategorii spraw, którymi się zajmują. Powierzono im pewne funkcje w zakresie ustawodawstwa. Przeciętnie w sesji jest powoływanych około 10 takich komisji. Nie mają one nazw własnych, a tylko dla ich odróżnienia posiadają oznaczenia: Komisja A, B, C... . Członkowie komisji w liczbie 16-50 powoływani są każdorazowo osobno do skierowanego do niej przez spikera projektu ustawy przez specjalną komisję.¹⁸ Projekty przesyłane są według kryterium równomiernego obciążenia, a powoływanie członków komisji według kryteriów: przynależności partyjnej posłów, ich kwalifikacji i zainteresowania projektem. Przewodniczący komisji stałych są mianowani na stałe przez spikera spośród członków powoływanego na początku każdej sesji (w liczbie nie mniejszej niż 10) tzw. zespołu przewodniczących {chairmen s panel). Kworum komisji stałych, nie licząc przewodniczącego, wynosi 17 lub 1/3 liczby członków.

Specyficzną komisją stałą jest komisja stała drugiego czytania, składająca się z 20-80 członków, rozpatrująca projekt ustawy w drugim czytaniu w efekcie go znaczenia, chyba że dojdzie do rozłamu w łonie partii i jakaś grupa wyłamie się z dyscypliny partyjnej, głosując przeciw zleceniom swej partii lub wstrzymując się od głosowania.

I 7

Komisja Całej Izby powstała w czasach, gdy spiker był zausznikiem królewskim i jego obecność krępowała swobodę dyskusji w izbie. Chcąc prowadzić dyskusję bez skrępowania i bez obawy represji ze strony monarchy, posłowie prosili spikera o opuszczenie Izby Gmin i fotela przewodniczącego, obradując pod przewodnictwem zastępcy spikera - chainnanci.

Jest to komisja selekcyjna wybierana przez Izbę Gmin w 11-osobowym składzie: 6 posłów z partii rządzącej i 5 z partii opozycyjnej. Powołuje ona członków komisji stałych oraz po uprzednich konsultacjach z whipami trakcji parlamentarnych i zatwierdzeniu przez Izbę Gmin sformułowanej w ich efekcie listy posłów, członków komisji wyspecjalizowanych i komisji projektów prywatnych.

32