CCI00038

Yorku oraz biskupi Londynu, Durhamu, Winchesteru. Pozostałymi 21 lordami duchownymi są na zasadach starszeństwa (tj. w zależności od czasu przez jaki pełnią godność biskupią) inni biskupi.

Od wejścia w życie ustawy z r. 1999 parowie dziedziczni stanowią około 14% składu izby. Ich spadkobiercy nie będą mieli jednak prawa - tak jak dotychczas - do zasiadania w Izbie Lordów, wynikającego z faktu posiadania dziedzicznego parostwa²³. Także królowa utraciła prawo kreowania nowych parów dziedzicznych według własnego uznania.

Do wykonywania funkcji sądowej Izby Lordów, działającej jako Najwyższy Trybunał Apelacyjny, powołani są lordowie prawa. Są oni mianowani dożywotnio na podstawie ustaw o sądownictwie apelacyjnym z lat 1867-1947 i ustawy

0    sądownictwie administracyjnym spośród wybitnych prawników zajmujących co najmniej przez 2 lata wysoki urząd sądowniczy lub prowadzących co najmniej przez 15 lat praktykę adwokacką. Oprócz wypełniania przez nich sądowniczej funkcji izby, tak jak pozostali lordowie mają oni prawo do zasiadania i głosowania w izbie, niezależnie od rezygnacji ze stanowiska sędziowskiego. Jest ich 21 włącznie z Lordem Kanclerzem i byłymi lordami prawa.

Od roku 1958 ustawa daje Koronie prawo do mianowania lordów dożywotnio. Wykonywanie tej prerogatywy poprzedzone było do niedawna tylko konsultacjami, jakie premier przed udzieleniem rady panującemu przeprowadza z liderem opozycji JKMości i liderami partii socjaldemokratycznej, i liberalno--demokratycznej. Wśród osób mianowanych dożywotnio lordami byli reprezentanci różnych środowisk, którzy mogli być użyteczni dla rządu jako członkowie izby wyższej parlamentu, a którzy nie życzyli sobie być uwikłani w partyjne układy.

Zainicjowany proces reformowania drugiej izby zaowocował dokonaniem pewnej istotnej korekty dotychczasowego trybu powoływania parów dożywotnich. Otóż podstawowe znaczenie w procedurach nominacyjnych przyznano powołanej Komisji Nominacyjnej jako organowi o charakterze doradczym

1    niezależnym od rządu. Celem działania Komisji ma być przygotowywanie propozycji dotyczących nobilitacji konkretnych kandydatów, a następnie przedstawianie ich premierowi, który tak jak dotychczas w trybie ustawy z 1958 r., po konsultacji z innymi liderami partyjnymi, będzie występował z konkretnymi wnioskami do głowy państwa o dożywotnie powołanie parów. Chodzi o to, aby zwłaszcza w okresie realizacji reformy Izby Lordów w jak najmniejszym stopniu uniezależnić ją od czynników politycznych, w szczególności zaś od premiera, który może w ten sposób kreować w izbie przychylną rządowi większość.

o ą    •

“■ Początkowo nobilitacją na lorda było wezwanie do Londynu, aby doradzać królowi w parlamencie. Dziś jeszcze prawo uważa, że kto może dowieść, iż przodek jego otrzymał wezwanie do parlamentu, ten uznawany jest za „para z parlamentu”. Od XVIII wieku parostwa udzielał król listem królewskim pod wielką pieczęcią. Dziedzicem tytułu para jest najstarszy syn lub wnuk lorda.

42