CCI00085

pliwie dużą rolę odegrało tu doświadczenie okresu faszyzmu, naruszania prawa i wszelkie związane z tym konsekwencje. Po drugie — wprowadzono we Włoszech regiony i zakładano możliwość powstawania konfliktów między państwem jako całością a regionami, niezbędny zatem stał się niezależny organ, który byłby w stanie konflikty te rozstrzygnąć. Organ upoważniony do badania zgodności obowiązującego prawa z konstytucją niezbędny jest w tym celu, aby dokonać przeglądu obowiązujących jeszcze wówczas aktów prawnych pochodzących z okresu faszystowskiego. Wszystkie te okoliczności przemawiały za utworzeniem Trybunału Konstytucyjnego.

Jeżeli sama idea Trybunału przyjmowana była z aprobatą, to szereg kwestii z nią związanych wywołało dyskusje i kontrowersje. Spierano się zatem o charakter Trybunału, jego skład, zakres kompetencji, stosunek do parlamentu, a także o to, czy ma to być organ polityczny, czy sądowy. Dyskusje te zakończyły się pomyślnie i konstytucja powołała Trybunał Konstytucyjny, poświęcając mu rozdział pierwszy tytułu szóstego części drugiej.

Artykuł 134 Konstytucji, mający dla omawianej kwestii kluczowe znaczenie, stanowi, że Trybunał Konstytucyjny rozstrzyga: 1) w sprawach dotyczących zgodności z konstytucją ustaw i aktów z mocą ustawy państwa i regionów, 2) w przypadkach konfliktów kompetencyjnych między władzami państwa, między państwem a regionami oraz między regionami, 3) w przypadku oskarżenia wniesionego przeciwko Prezydentowi Republiki.

Zakres kompetencji został zatem zakreślony dość szeroko, co wyznacza rangę i rolę ustrojową Trybunału Konstytucyjnego. Pewne kwestie wymagały jeszcze rozstrzygnięcia; dotyczą one składu tego organu i sytuacji prawnej jego członków. Artykuł 117 rozstrzyga jednoznacznie sytuację prawną, wyposażając sędziów Trybunału w niezawisłość sędziowską. Odnośnie do składu tego organu przyjęto dość złożony mechanizm, wynikający także z dążenia do zapewnienia niezawisłości Trybunału. Organ ten składa się z 15 członków, których powołują różne podmioty: jedną trzecią powołuje Prezydent Republiki, jedną trzecią parlament na wspólnym posiedzeniu izb i jedną trzecią wyższe sądownictwo powszechne i administracyjne.

Zakres powierzonych Trybunałowi zadań wymaga od sędziów wysokich kwalifikacji, stąd też konstytucja określa, że sędziowie mają być wybierani spośród sędziów (także będących w stanie spoczynku), wyższego sądownictwa powszechnego i administracyjnego, profesorów prawa na uniwersytetach oraz z adwokatów z co najmniej dwudziestoletnią praktyką. Kadencja sędziów wynosi dziewięć lat, przy czym liczy się od daty złożenia ślubowania przez każdego z nich. Nie ma zatem kadencji organu jako całości, jest kadencja osób, co chroni Trybunał przed jednoczesną wymianą całego składu, gwarantuje ciągłość pracy i wykorzystywania doświadczeń. Sędziowie nie podlegają reelekcji. Przewodniczącego Trybunału na okres trzech lat wybierają spośród siebie jego członkowie, dopuszczalna jest w tym przypadku reelekcja (o ile nie przekroczy ona dziewięcioletniej kadencji).

90