CCI00186

związanych z wyborami, stanowią jednak w praktyce istotną barierę w korumpowaniu polityków.

Intencja demokratyzacji procesu wyborczego jest również wyraźna w przypadku prawnej regulacji procedury nominacji kandydatów danej partii do wysokich stanowisk państwowych. Regulacje te tworzone na poziomie stanowym wymagają, aby selekcja kandydatów dokonywana była na podstawie bezpośrednich wyborów wstępnych (prawyborów) ze wszystkimi gwarancjami prawnymi dotyczącymi właściwych wyborów. Coraz częściej również przepisy stanowe definiują członkostwo partii i regulują zasady wyboru funkcjonariuszy partyjnych różnych szczebli. Prawybory (primares) stanowią cechę specyficzną amerykańskiego systemu wyborczego. Proces nominacji (ustalenie przez partie list kandydatów, np. członków Kongresu, prezydenta), stanowiący jeden z zasadniczych etapów wyborów, odbywa się w głosowaniu powszechnym, przestał więc być monopolem decyzji przywódców partyjnych i tzw. „maszyn partyjnych” stanowiących zbiurokratyzowane struktury partii. Po II wojnie liczba stanów, które wprowadziły prawybory, doszła do 47.

V. KONGRES 1. WYBORY

Bierne prawo wyborcze w wyborach do Kongresu jest zróżnicowane. W wyborach do Senatu, w którym każdy stan dysponuje dwoma miejscami, kandydować mogą osoby, które ukończyły 30 lat, są obywatelami amerykańskimi co najmniej od 9 lat i zamieszkują w stanie, który mają zamiar reprezentować. W wyborach do Izby Reprezentantów bierne prawo wyborcze przysługuje osobom, które ukończyły 25 lat, są obywatelami amerykańskimi co najmniej od 7 lat oraz zamieszkują w stanie, z którego kandydują.

Wybory do obu izb Kongresu odbywają się co dwa lata, w tym samym czasie wybierany jest pełny skład Izby Reprezentantów i 1/3 składu Senatu. Różny skład elektoratu - wybory do Izby Reprezentantów dokonywane są w okręgach wyborczych, na które podzielony jest dany stan, do Senatu w ramach całego stanu - powoduje, że wybory do izb Kongresu obejmują dwie odrębne kampanie wyborcze.

Kandydaci do fotela członka Senatu bądź Izby Reprezentantów uzyskują nominacje partyjne - prawie we wszystkich stanach (w 47 z 50) - w wyniku prawyborów, których rezultat w zdecydowanej większości przypadków potwierdza się w ostatecznym głosowaniu, odbywającym się tradycyjnie w latach parzystych na początku listopada. Podobnie jak w wyborach prezydenckich oraz wyborach członków władz stanowych do Kongresu wybrani zostają kandydaci, którzy uzyskają największą liczbę głosów (więcej niż pozostali kandydaci).

192