k k
Gniazda różnią się od żył jedynie kształtem i większymi rozmiarami, gdyż powstały przez wypełnienie minerałami użytecznymi dużych rozpadlin lub pieczar w skalach płonpych. W zależności od kształtu złóż gniazdowych nazywa się je^of^^Liykami, slupami i uniami, a .gdy-jmaia bardzo duże rozmiary^ — składami.
;!t‘
<'-'.'-Różne. rodzaje złóż typu gniazdowego pfzedstawiono Tia rys. 972T
• -l'. :l .
• c.;
ni- rw
' -'nfM:- '■ ■
;V.*: •
,c^
Ż". 4-7
.....
«S i'-:--,-;--'
t- ; / wV
v*vrnvc/
I b/-’-w* w
Rys. 9.2. Złoża :
a — gniazdowe,
1j — w kształcie pnla, c — .soczewkowe
1 j
■ . •-; • r A-Z" 5.
•• A
Ociai
chemicimj-
Uys. 0.3. Schemat powstawania różnych rodzajów złóż wietrzeniowych
i+d — zlqża powstulo prży udziale wód gruntowych,
i — czapa wielizerdowa, '■
S — slrelu cementacji,' i . I
S — złote powstałe.przez Infiltracją-w głąb gruntu.wody zmlnerallzo-wanej,
7 — pierwotne zlofe iylowe,
II — zwierciadło wody gruntowej, u — zbiornik wodny
u — obazor wietrzenia 1 denudacji, b~ — 'obszur akumulacji Złoża )>oumŁu[« nu drodze mechanicznej: yż* ~ v.lc>r.n powstałe w wyniku działania czynnlkCiw atmosferycznych <inn-lurlid transportowany Jest przez wodę lub powietrze);
Złoili puiriiutfl nu drodze chemicznej-.'
1 -— zlofcu powalała w niiejufcu zwie-lizenlu,
Impregnacją.,są to drobne nagromadzenia substancji mineralnej rozproszonej'w-skale płonnej. W tej formie, występują zióża md^j^U-ni^lazn^ch, metali szlachetnych i innych.
i Żiożd^ó]0^cKo0&ii^ nagromadzeniem luźnych ziarn lub okruchów minerałów użytecznych zmieszanych z ziarnami skał płonnych. Złożami.,takimi są np. piaski złotonośne, piatynonośne i zło-■ ża okruchowe cyny.
| Złoża okruchowe powstały w wyniku wietrzenia skał zawierających minerały, użyteczne. Z kolei taki zwietrzały materiał skalny został rozsegregowany wskutek transportu'w spływającej wodzie lub z udziałem wiatru i to doprowadziło do nagromadzenia okruchów .minerałów użytecznych w złożu. Schemat powstawania różnych typów złóż wietrzeniowych przedstawia rys. 9.3.
9.3,
Pokładowe złoża węgla kamiennego
Dla. górnika wydobywającego węgle najważniejsze znaczenie mają. złoża pokładowe, gdyż w nich występują wszystkie rodzaje węgli kopalnych. Pokład zalega zgodnie z ogólnym układem wszystkich warstw złoża 1 jest ograniczony mniej lub więcej równoległymi powierzchniami. Warstwy skał zalegające bezpośrednio nad pokładem nazywa się jego sbfópeui, a leżące pod pokładem — ■ jego Ę i e
K^^llfidchyli^ńa/poldadii nazywa się kąt ' zawarty między płaszczyzną jego spągu a płaszczyzną poziomą. ■
Z Uwagi na wielkość kąta nachylenia pokłady dzieli, się na: poziome — o kącie nachylenia do 10°,
— słabo nachylone — o kącie nachylenia od 10 do 35°,
:J —- silnie nachylone — o kącie nachylenia od,35 do 45°,
— strome:-—o kącie nachylenia powyżej 45°.
• Pardzo. ważnym pojęciem'jest rozciągłość pokładu, zwana też jego biegiem lub szarzeniem; jest to kierunek krawędzi przecięcia się płaszczyzny spągu lub stropu pokładu z dowolną płaszczyzną poziomą (rys. 9.4). .
/ Linia
i4-*-1----
Płaszczyzna pozioma
Strop pokładu/ \Spąo pokładu
Rys. 9.4. Cechy charakterystyczno pokładu