224
11. Gospodarka osadami ściekowymi
ulegających i nieulegających biodegradacji, jak też na intensywność endogennej respi-racji.
Obciążenie komór stabilizacyjnych. Obciążenie komór stabilizacyjnych ładunkiem związków organicznych oraz stężenie suchej masy organicznej i czas przetrzymywania osadu są parametrami współzależnymi. Proces głównie prowadzi się przy obciążeniu do 5 kgsm/(m3-d).
Temperatura. W przeciwieństwie do fermentacji metanowej nawet większe wahania temperatury nie wywierają negatywnego wpływu na przebieg stabilizacji tlenowej. Wyższa temperatura powoduje skrócenie czasu stabilizacji. Czas stabilizacji osadu w temperaturze 20'C jest o 70% krótszy niż w temperaturze 10 °C.
Czas przetrzymania. Rozkład związków organicznych oraz samoutlenienie substancji komórkowej podczas tlenowej stabilizacji zachodzi o wiele szybciej niż w trakcie fermentacji. Czas przetrzymania dla osadu mieszanego nie przekracza zazwyczaj 15 dni dla temperatury powyżej 10 °C, a dla osadu nadmiernego 8 dni.
Stężenie osadu w komorze stabilizacyjnej. Ze względów ekonomicznych osad przed wprowadzeniem do komory stabilizacyjnej należy zagęszczać do stężenia suchej masy 10-15 kg/m3. Wyższe stężenia osadu mogą powodować problemy z mieszaniem i natlenianiem komory stabilizacji.
Zapotrzebowanie tlenu i powietrza. Zapotrzebowanie tlenu oblicza się przyjmując, że do rozkładu 1 g suchej masy organicznej potrzeba 1,42 g tlenu. Stężenie tlenu w komorze tlenowej stabilizacji powinna wynosić od 0,5-2,0 g02/m3, natomiast ilość powietrza, jaką należy dostarczyć do komór stabilizacyjnych, powinna zawierać się w przedziale 0,9-1,8 m3 powietrza na m3 komory w ciągu godziny. Wprowadzenie powietrza do komór ma powodować nie tylko udenienie związków organicznych, ale także intensywne mieszanie zawartości komór.
Rozkład zanieczyszczeń organicznych osadu w warunkach tlenowych, w obecności innych odpadów organicznych (kora drzew, trociny, słoma itp.) przy niskim uwodnieniu osadu (40-60% s.m.) nosi nazwę kompostowania. Materiał strukturotwórczy ma za zadanie umożliwienie przepływu powietrza oraz doprowadzenie stosunku węgla do azotu w masie wsadu do wartości C : N = 26 : 1. Procesy biochemiczne przebiegają tak intensywnie, że temperatura w pryzmie kompostowej może dochodzić do 70 °C. W tej temperaturze następuje higienizacja osadów, tzn. niszczenie mikroorganizmów chorobotwórczych i zanieczyszczeń parazytologicznych. Substancja organiczna, po przetworzeniu na kompost może być wykorzystana jako materiał nawozowy, strukturotwórczy i rekultywacyjny.
Chemiczna przeróbka osadów polega na mieszaniu osadu z reagentami chemicznymi, które powodują zmiany w właściwościach cząstek osadu. Obecnie do chemicznej prze-