53
53
J.W. Waterer, op. cit. s. 6l.
J. Lei/3 , op. cit. s. 57.
H. Bissuyt, op. cit. s. 143; E. de Witte, op. cit. s.
B. Werner, |
op. |
cit. |
s. |
214- |
de Pelice, |
op. |
cit. |
s. |
416. |
J. Lei/S , |
op. |
cit. |
s. |
57. |
Ibidem, s. |
50. |
z£oconycn kurdybanów
Należy jeszcze dodać, że przepisy dotyczące wieku zwierząt, nie były wszędzie jednakowe. W regułach rzemieślniczych z Sewilli, z 1502 roku, zostało zaznaczone, że do wyrobu obić skórzanych nie mogą być używane skory z młodych ani chorych
t q
owiec . Inaczej ta sprawa wyglądała w Mechelen, gdzie stosowano skóry cielęce, z młodych, kilkudniowych, najwyżej kilku-tygodniowych zwierząt^ .
Najprawdopodobniej odmiennie w różnych ośrodkach wyglądała sprawa garbowania skór. Zagadnienie to nie jest łatwe do zbadania. Większość publikacji pomija je milczeniem. W . kilku pracach znajdują się twierdzenia, że "złotnicy skóry" nabywali
wygarbowane już skóry od biało- lub czerwonoskómików: w "Le-
21
der im europSischen Kunsthandwerk" oraz w "Leder" Gtlntera Galla^, w "Die ornamentalen Ledertapeten im Schlod Moritzburg"
p p # + P A
Brunhild Werner oraz w encyklopedii de Felice a W niezwykle wnikliwej pracy, "Tapeten. Ihre Geschichte bis zur Gegenwart", w rozdziale dotyczącym techniki wykonywania złoconych kurdybanów również podana została informacja, że skóry kupowano u garbarzy . W innym miejscu jednak znajduje się wiadomość, że w Kordobie, w przepisach cechowych było zaznaczone, iż tylko te skóry cielęce lub owcze mogą być przerabia-
póT
ne, które garbowano we własnym zakresie . Najdokładniej zagadnienie związane z garbowaniem skór, przeznaczonych później do wykonywania tłoczonych i wytłaczanych kurdybanów, zostało
18
19
20
p*l
G. Gall. Leder im europfiischen Kunsthandwerk. Braunsch-weig 1963 s. 297-298.
G. Gall. Leder /Sonderdruck aus Reclams Handbuch der Kunstlerischen Techniken. Band 3/* /B.m.r./ s. 322.
23
24
25
opisane w opracowaniach
sorzeciwów garbarzy, "zł
27
wyprawą
Szczegółowy opis p dawane wyroby z '.lechelen suyt, w której wykorzyst księdze różnych pięknych
p
na, wydanej w 1677 roku na podstawie danych zawa się w następujący sposób palnym magazynie. Przeno nia, gdzie je zmiękczano zrywano powierzchnię. Zni maczano w kadzi z wodą p były w innej kadzi z roz od sierści. Proces ten t włosieniu skór usuwano w brzmiałe i aby doprowadź ;e ponownie w świeżej wo aby usunąć wapno, które styczności z bezwodnikie kształcą się w kwaśny wę a także psie odchody, aż - nierozpuszczalne związ Do tej ostatniej pracy p i tajemnicy jej wykonywa nością było nadawanie rć skrobywanie zgrubień. Tr etapy pracy trwały króce
^ E. de Witte, op. c
pg
H. Bissuyt, op. ci autor korzystał z kopii szlachetnych sztuk" Jana przed pierwszą wojną świ i tam została skopiowana który interesował się hi kurdybanów. "Sekretna ks jej zaś kopia znajduje s boer mieszkającego w Tur