chalmers0027

29

Logika i rozumowanie dedukcyjne

(a) i (b), jest bowiem możliwe, aby (a) i (b) były prawdziwe, a mimo to zdanie (c) było fałszywe. Nawet jeżeli (a) i (b) są prawdziwe, to ta książka może należeć do znikomej mniejszości książek filozoficznych, które nie są nudne. Uznanie zdań (a) i (b) za prawdziwe i (c) za fałszywe nie pociąga sprzeczności. Rozumowanie jest niepoprawne.

Teraz czytelnik zapewne czuje się już znudzony. Doświadczenie takie ma oczywiście wpływ na prawdziwość zdań (a) i (c) w obu powyższych przykładach. Należy podkreślić fakt, że sama logika i dedukcja nie ustala prawdziwości zdań o takich faktach, jakie figurują w naszych przykładach. W takich sytuacjach logika może jedynie pomóc nam stwierdzić, że jeżeli przesłanki są prawdziwe, to wniosek musi być prawdziwy. Problem prawdziwości lub fałszywości przesłanek nie może być rozstrzygnięty za pomocą logiki. Dane rozumowanie może być doskonale poprawnym rozumowaniem dedukcyjnym nawet, jeżeli zawiera fałszywą przesłankę. Oto przykład:

Przykład trzeci:

a)    Wszystkie koty mają pięć nóg.

b)    Kotka Pussy jest moim kotem.

c)    Kotka Pussy ma pięć nóg.

Rozumowanie to jest poprawne. W tym przypadku jeżeli (a) i (b) są zdaniami prawdziwymi, to wniosek (c) musi być prawdziwy. Choć w przykładzie tym (a) i (c) są fałszywe, nie zmienia to statusu rozumowania — jest ono poprawne. Sama logika więc nie może stanowić źródła prawdziwych twierdzeń o świecie. Logika dedukcyjna to nauka o wyprowadzaniu pewnych zdań z określonych innych zdań.

4. PRZEWIDYWANIE I WYJAŚNIANIE W INDUKCJONISTYCZNEJ TEORII NAUKI

Teraz można już łatwo zrozumieć funkcjonowanie praw i teorii jako narzędzi przewidywania i wyjaśniania w nauce. Rozpocznę jeszcze raz od bardzo prostej ilustracji. Rozważmy następujące rozumowanie.