chalmers0147

X. Obiektywizm

Obiektywizm jako stanowisko wobec problemu ludzkiej wiedzy jest poglądem, według którego wszystkie składniki wiedzy, poczynając od prostych zdań do skomplikowanych teorii, posiadają własności i cechy dzięki którym wykraczają one poza dziedzinę przekonań i stanów świadomości tworzących je i rozmyślających o nich jednostek ludzkich. (Elementem obiektywistycznego stanowiska byłoby więc twierdzenie, że sam prezentowany tu przez mnie obiektywizm może zawierać sprzeczności lub konsekwencje, których nie jestem świadom i z których nie byłbym zadowolony.) Obiektywizm jest przeciwieństwem poglądu, który nazywam indywidualizmem; według indywidualizmu, wiedzę należy pojmować w kategoriach przekonań głoszonych przez ludzkie jednostki. W celu objaśnienia sensu stanowiska obiektywistycznego, będzie rzeczą pomocną wspomnieć najpierw w kilku słowach o indywidualizmie i przeciwstawić go obiektywizmowi.

1. INDYWIDUALIZM

Z indywidualistycznego punktu widzenia wiedza jest szczegół- ' nym zbiorem przekonań, głoszonych przez jednostki ludzkie i zamieszkujących w ich umysłach lub mózgach. Potoczne użycie pewnych słów udziela poparcia temu poglądowi. Jeżeli powiem: „Ja wiem, kiedy napisałem ten akapit, ale ty nie wiesz”, mam wówczas na myśli coś, co należy do moich przekonań i w pewnym sensie znajduje się w moim umyśle czy mózgu i nie należy do twoich przekonań i nie ma go w twoim umyśle. Jeżeli zapytam, „Czy znasz pierwsze prawo teorii dynamiki Newtona?”, pytam o to, co ci jest wiadome jako jednostce. Jasne jest, że indywidualista, który akcep-