Chanel nr 5 2

z Gabrielle chanel n°5 - perfumy, które miały się stać najsłynniejszym zapachem na świecie. Wielką część pierwszej połowy życia Gabrielle spowija niepewność, lecz historia tej ikony wśród perfum - stworzonej właśnie mnie więcej w tym czasie - także stanowi ważny czynnik w kształtowaniu jej legendy. Oczywiście legenda to nie to samo co historia - a historia chanel n*5 okazuje się niezwykle odporna na próby rekonstrukcji.

Pojawienie się n°s nosi jednak typowe cechy trwałego elementu magi wszystkich wspaniałych woni: tajemnicy otaczającej składniki i sposób powstania zapachu. Pochodzenie wszystkich eleganckich perfum najłatwie powiązać ze starymi alchemikami, którzy owiani tajemnicą, gwarantowa. wyjątkowość swoich wytworów, trzymając „wiedzę" w ukryciu. Perfumy rze nigdy nie mieli o sobie tak wygórowanego mniemania jak alchemicy, ak można się doszukać pewnych łączących ich podobieństw. Także ci pierws z pewnością rozumieli, że parają się sztuką, w której mimo zastosowania pra* tycznych metod, proces i jego rezultaty często pozostają nieuchwytne.

Bez względu na to, co pisano i mówiono, tak naprawdę nie wiadomo, jai ani kiedy Gabrielle Chanel poznała utalentowanego młodego perfumiarzi Ernesta Beaux. Co jeszcze istotniejsze, nikt nie wie, kiedy dokładnie powsza zapach chanel n°s. Okres od pierwszego spotkania jego twórców do pows^r nia, wyprodukowania i rozpoczęcia sprzedaży chanel n°5 otacza aura tajer: nicy. Jej głównym powodem było jednak to, że Gabrielle i Beaux od począt*-rozumieli, co jest w tym wszystkim najważniejsze.

Najczęściej ta historia brzmi następująco: Gabrielle uznała, że chce, by <e ubraniom towarzyszył zapach, i latem 1920 roku Dymitr Pawłowicz zapozna.'« z Ernestem Beaux, którego znał dzięki powiązaniom Beaux z rosyjskim dworen Gabrielle i Beaux postanowili wspólnie stworzyć perfumy Chanel. W pier» szych miesiącach 1921 roku wyprodukowano chanel n°5 i rozpoczęto spns-daż. Wielu twierdzi, że nastąpiło to w maju. Pamiętamy jednak, że zgodne z zapiskami w pamiętniku Dymitra on sam poznał Chanel dopiero rok pa niej - w lutym 1921 roku - więc jest niemal niemożliwe, by Gabrielle i Bea_ stworzyli, zapakowali perfumy i wypuścili je na rynek między lutym i ma>en tego roku. Albo to nie Dymitr zapoznał Chanel z Beaux, albo - jeśli jednak ■ zrobił - sprzedaż perfum rozpoczęła się później.

Choć później Chanel stała się jedną z najsłynniejszych „marek” na śwe-cie, możliwe, że gdyby nie sława n'5, większość z nas nigdy nie usłyszałam

: Coco ani o jej roli w zrewolucjonizowaniu życia kobiet. Choć w 1921 roku Cabrielle zaczęła już kształtować elementy swojej legendy, stworzenie chanel "'5 popchnęło ten proces jeszcze dalej. Jedno i drugie było dziełem Chanel lompany. Rok 1921, rzekomą datę powstania n°s, spowija niepewność. No tim był Ernest Beaux, człowiek, który pomógł pierwszym perfumom Chanel osiągnąć tak ogromny sukces?

Ojciec Beaux był jednym z kierowników francuskiego przedsiębiorstwa perfumeryjnego Alphonse Rallet & Co., które dostarczało perfumy na rosyj-3ci dwór. Ernest dołączył do firmy, pracował pod okiem światłego kierownika, eon- zachęcał go do poznawania zarówno nowych składników perfum, jak ■spółczesnej kultury i sztuki. Był już słynnym perfumiarzem, gdy rewolucja ~usiła jego i jego współpracowników do opuszczenia Rosji.

Rallet Company znalazła siedzibę pod Grasse na południu Francji, dokąd «aux przybył pod koniec 1919 roku - straciwszy wszystko - by zacząć nowe r*ae. Beaux słynął z eksperymentowania ze składnikami syntetycznymi, mię-ir. innymi z syntetycznymi aldehydami (aldehydy to składniki organiczne cecne w różnych materiałach naturalnych, na przykład w olejku różanym ■sencji cytrusowej). Jego osławiony pierwszy zapach, Boquet de Catherine, ~«orzony rzekomo w 1913 roku, najprawdopodobniej zawierał syntetyczne ibehydy, które miały się okazać ważnym składnikiem chanel n°s. W latach - 9-1920 Beaux dalej eksperymentował z formułą Bouquet de Catherine. W1946 roku wygłosił mowę, w której opisał swój wkład w stworzenie cha-n'5. Zapytany o powstanie zapachu, powiedział: „Nastąpiło to dokładnie

•    "oku 1920, po moim powrocie z wojny” Pamiętamy jednak, że w rzeczywistości wrócił z wojny w 1919 roku. Następnie Beaux dodał, że n°s powstał

•    czasie konferencji w Cannes” która jednak odbyła się na początku stycz-"-i 1922 roku. Powiedział zatem, że perfumy Chanel N°s powstał)' zarówno

•    -oku 1921, jak i w 1922. Ostatecznie wiemy jedynie tyle, że w którymś mo--saicie 1920 lub 1921 roku Beaux poznał Gabrielle i rozpoczęli pracę nad no-

zapachem. Podobnie jak w wypadku samej Chanel prawdziwa historia •- wstania n°s została przemieniona w legendę.

Choć Misia Sert często niesłusznie przypisywała sobie autorstwo trium-‘ w swojej „protegowanej" Gabrielle, poniższa historia jest jednak wiarygodna. —cień Daudet, sekretarz cesarzowej Eugenii, żony Napoleona 111, dał Misi ozaaJcującą recepturę kosmetyku, którą odkrył w dokumentach cesarzowej.

205