Doświadczenie
Otrzymywanie kwasu solnego (pokaz!)
l)o probówki / bocznym odprowadzeniem nasyp około g stałego chlorku sodu. Następnie dodaj stężonego kwasu siarkowego(VI), zakorkuj szybko probówkę, a wylot wężyka umieść w przygotowanej wcześniej zlewce zawierającej wodę zabarwioną oranżem metylowym. Obserwuj zmianę barwy wskaźnika.
Ryc. 1.35. a) W zlewce przygotowujemy roztwór oranżu metylowego, a do probówki wsypujemy NaCI; b) po dodaniu do probówki H2SO,, wytwarza się HCI, co możemy zaobserwować dzięki zmianie koloru roztworu.
Kwasy, których tlenki nie reagują z wodą (np. Si02), uzyskuje się zazwyczaj z ich soli. Na sól taką działa się innym mocnym kwasem, w wyniku czego interesujący nas kwas zostaje wyparty z soli:
K2Si03 + 2 HCI — 2 KC1 + H2Si03ł
wypierany kwas jest słabo rozpuszczalny
Otrzymywanie kwasu krzemowego
Do probówki nalej około 5 cm3 „szkła wodnego”, czyli roztworu krzemianu sodu. Dodaj około 1 cm' rozcieńczonego kwasu solnego. Opisz wygląd powstającego osadu.
Ryc. 1.36. a) Do roztworu krzemianu sodu dodajemy roztwór HCI; b) w wyniku reakcji tworzy się kwas krzemowy mający postać żelu.
Reakcja wypierania kwasu zachodzi także wtedy, gdy: a) wypieramy kwas jest lotny:
('aS + 2 11Br *CaBr,+ ll,St
i . h.i kwasi i /osl;ila wvl m \ .1,111.1 do otrzymywania ehloiowodom w do 1 idi a nm n;i stronic <> I (patrz olr/.ymywjinic kwasu solnego).
1 1 \ |>u i.my kwas jest słabszy niż kwas działający na sól:
2 Nak + I l,S()4 • Na2S()., + 2111
• l •< *w .taje nierozpuszczalna sól kwasu będącego substratem:
I l2S + Pb(N03)2 — PbSl + 2 I INC),
■ Mi omywanie kwasu azotowego(V) w reakcji strąceniowej
1 *.< robówki zawierającej roztwór Pb(N03)2 dodaj roztworu kwasu .Im. Powstały osad odsącz na sączku. Oceń, jaki składnik pozostał " I*l/ł ąCZU.
My. 11/ ,i) Do probówki zawierającej roztwór Pb(l\l03); dodajemy roztwór HCI; ......U 11 toakcji powstaje osad PbCI2; c) po odsączeniu osadu pozostaje roztwór HNO,.
kwasy mogą także powstawać w reakcji niektórych niemetali z wodą: Cl, + H20 —► HCI + IICIO
podobnie reaguje brom i jod
Należy jednak pamiętać, żc omówione wyżej metody otrzymywania 1 im m / użyciem odpowiednich soli w większości przypadków nie mają 1 .losowania poza laboratorium.
( i a/owe wodorki cechuje niejednakowa rozpuszczalność w' wodzie. I Mulego kwasy beztlenowe, które są ich wodnymi roztworami, mają 10.11.1 trwałość. Na przykład chlorowodór MCI bardzo dobrze rozpusz , m się w wodzie, stąd jego wodny roztwór kwas solny jest trwały i dii H się długo przechowywać Natomiast siarkowodór 11 ,S rozpus/c .1 się • ••li, do • słabi i, .1 wn • ,/vbko uhilni.i się ze swojego wodnego 10/ lwom co dccvihi|i o niewielkiej liwulosei kwasu sinikowoilomwcgo