110
tylko wtedy, kiedy nie zachodzi obawa uszkodzenia przedmiotu - sporządzonego z miękkiego metalu albo mało sztywnego - pod wpływem jego ciężaru lub działania siły skrawania. Przeniesienie większych niż kołki sił skierowanych prostopadle do powierzchni styku umożliwiaj ^płytki oporowe pokazane na rysunku 5.9a. Wykonane na ich powierzchniach skośne rowki ułatwiają usuwanie wiórów i zanieczyszczeń, przez co uzyskuje się dokładne podparcie. Płytki gładkie (rys. 5.9b) należy tak sytuować w przy-
110
Rys. 5.9. Płytki oporowe: a) z rowkami, b) bez rowków
rządzie lub uchwycie, aby ich płaszczyzny ustalające zajmowały położenie pionowe. Płytki oporowe wykonuje się ze stali nisko węglowej, nawęgla i hartuje.
W wypadku ustalania przedmiotów o małych i średnich wymiarach do ich ustalania mogą być przydatne powierzchnie uchwytu. Wówczas wykonuje się na tych powierzchniach - z tych samych powodów co poprzednio - wybrania lub rowki (rys. 5.10).
b
Rys. 5.10. Ustalanie przedmiotu płaszczyzną obrobioną
Rys. 5.11. Element podpierający podatny;
1 - kołek podporowy, 2 - sprężyna, 3 - śruba, 4 - kołek ścięty, 5 - pierścień gumowy
Ukształtowanie powierzchni bazowej lub mała sztywność przedmiotu zmusza niekiedy do jego ustalania na większej liczbie punktów niż to wynika z zasad bazowania. Posługujemy się wówczas pokazanymi na rysunku 5.7 elementami nastawnymi lub samonastawnymi (rys. 5.11). Podpora samonastawna znajduje się podczas mocowania przedmiotu pod napięciem sprężyny. Po zamocowaniu przedmiotu podporę zakleszcza się, wkręcając głębiej śrubę 3 pokazaną na rys. 5.11.