choroszy4

184

właśnie powodu znalazły one zastosowanie w produkcji jednostkowej dokładnej, mało-i średnioscryjnej oraz przy wstępnym opracowaniu produkcji wielkoseryjnej.

Należy podkreślić, że w produkcji wielkoseryjnej i masowej zaleca się stosowanie [46] metody obliczeniowo-analitycznej określania naddatków całkowitych i operacyjnych. Metoda ta pozwala na duże oszczędności na materiale, robociźnie i energii, jest jednak żmudna i pracochłonna i dlatego obecnie w praktyce przemysłowej rzadko się ją stosuje. Wydaje się, że zastosowanie w przyszłości komputerowego wspomagania do określania naddatków spowoduje powszechne wprowadzenie do produkcji tej naukowo uzasadnionej metody.

Niekiedy należy podać, szczególnie w produkcji wielkoseryjnej i masowej, tolerancje wymiarów operacyjnych. Stanowią one środek zaradczy; przeciwko powstawaniu braków na skutek przekraczania wymiarów, jakie powinien mieć przedmiot w poszczególnych fazach obróbki. Przejściowe wymiary toleruje się zawsze w głąb materiału i zazwyczaj przyjmuje się, że wartość tych tolerancji wynosi od 25 do 40% wymiaru naddatku.

Sposób określania naddatków całkowitych, operacyjnych oraz obliczania wymiarów operacyjnych i ich tolerancji wyjaśnia przykład.

Przykład

Należy zaprojektować odkuwkę matrycowaną dla przedmiotu ze stali 45 (rys. 6.2) oraz obliczyć wymiary operacyjne i ich tolerancje dla powierzchni 2 i 6, które uzyskuje się przez toczenie zgrubne i wykańczające, nawęglanie i hartowanie oraz szlifowanie zgrubne i wykańczające.

Etap 1: Określenie wymiarów odkuwki

Dane:

a)    masa części obliczona z objętości, określonej według rysunku i gęstości stali. m = 8,5 kg,

b)    masa bryły opisanej na części, m_b = 18,5 kg,

Ifl

c)    wskaźnik zwartości kształtu S --= 0,459,

m_h

d)    stopień trudności wykonania odkuwki zależny od składu chemicznego materiału (tab. 6.8), M 1,

e)    stopień trudności wykonania odkuwki wynikający ze zwartości kształtu (tabek 6.9), S₂,

f)    największa średnica, 0105 mm,

g)    największa długość, 276,5 mm

h)    klasa dokładności wykonania, Z - zwykła.

Naddatki:

Dla odkuwek klasy Z kutych na młotach i prasach wartości naddatków określa się: tabeli 6.10. Zgodnie z PN-86/H-94301 wartość naddatków określa się według maks}-| malnych wymiarów średnic i długości. Rozpoczynając od kolumny „Masa części” wiere 1