choroszy#4

Omówiona metoda umożliwia normowanie procesu technologicznego w produkcji jednostkowej i małoseryjnej z zadowalającą dokładnością. Może być ona również wykorzystana do porównawczej oceny pracochłonności typowych części maszyn.

8.2.3. BADAWCZO-POMIAROWE METODY NORMOWANIA

Ponieważ wyznaczenie elementów czasu pracy za pomocą normatywów daje tylko wartości przybliżone, przeto dla produkcji wielkoseryjnej i masowej normy czasu powinny być ustalone na podstawie przebiegu operacji już wdrażanych. Oparto się tu na chronometrażu za pomocą stopera, rzadziej - na rejestracji przebiegu pracy na taśmie filmowej lub magnetycznej „video” lub na tzw. obserwacjach migowych (chwilowych). Te ostatnie polegają na dokonywaniu w sposób najzupełniej przypadkowy krótkotrwałych obserwacji wybranych stanowisk pracy i zaznaczaniu na arkuszu obserwacyjnym rodzaju zauważonej czynności. Częstotliwość występowania określonej czynności charakteryzuje udział czasu poświęconego tej czynności w ogólnym bilansie czasu stanowiska. Większe częstotliwości występowania tej samej czynności są wynikiem większej długotrwałości jej trwania.

Istnieje wiele metod przeprowadzania pomiarów chromometrażowych. Najczęściej spotyka się pomiary: ciągłe, wyrywkowe, dwoma sprzężonymi stoperami i cykliczne.

1.    Pomiary ciągle wymagają przygotowania wykazu obserwowanych czynności w kolejności, w jakich będą one występowały. Obserwator notuje położenie wskazówki stopera w momentach zakończenia wytypowanych wcześniej czynności lub ruchów. Czas trwania czynności zawartych pomiędzy momentami obserwacji stanowią zatem różnicę odczytów. Duże ułatwienie w rejestrowaniu tych odczytów zapewniają stopery dwuwskazówkowe, w których przez naciśnięcie przycisku zatrzymuje się jedną wskazówkę, podczas gdy druga biegnie normalnie. Po dokonaniu odczytu zatrzymaną wskazówkę ponownie się uruchamia, a ona dołącza natychmiast do wskazówki stale biegnącej.

Zaletą pomiarów ciągłych jest to, że obejmują wszystkie czynności, z jakiej składa się badana operacja. Ma to zasadniczy wpływ na zgodność uzyskanych wyników z rzeczywistością. Dzięki temu użyteczne mogą być one do wykonywania tzw. fotografii dnia pracy. Na jej podstawie można sporządzić bilans czasu różnych czynności, które występują w ciągu całego dnia pracy i wyciągnąć wnioski co do usprawnień procesu technologicznego. Ujemną stroną jest natomiast potrzeba bardzo dokładnego przygotowania toku czynności. Zmiana kolejności ich wystąpienia lub pojawienie się czynności dodatkowych zakłóca przebieg pomiarów.

2.    Pomiary nieciągłe, zwane również wyrywkowymi, nie mają wymienionych wcześniej wad. Tutaj czas trwania czynności lub innych składników operacji mierzy się bezpośrednio. W momencie, gdy kończy się chronometrowana czynność lub chronometrowany zespół czynności, zatrzymuje się wskazówkę stopera i po dokonaniu odczytu cofa w położenie zerowe. Pojawienie się nieprzewidzianej czynności nie zakłóca pomiaru, gdyż można ją łatwo wyeliminować, zatrzymując stoper. Cecha ta stanowi jed-