363
ści z dwóch stron w jednej operacji stosuje się urządzenia załadowczo-wyładowcze i obracające przedmiot przed drugim ustawieniem (rys. 16.37). Ma to zasadniczy wpływ na wydajność obróbki. Jednakże wysoki stopień automatyzacji jest opłacalny tylko we wielkoseryjnym i masowym wytwarzaniu lub w obróbce grupowej. Jest to spowodowane dużymi nakładami na przezbrajanie takiej obrabiarki [109]. Z tego właśnie po-
Rys. 16.36. Typowe drogi przesuwu narzędzi zamocowanych w suportach krzyżowych: a - przemieszczenia narzędzia podczas wzdłużnego i poprzecznego toczenia, b - przemieszczenia narzędzia w czasie wykonywania podcięć, c - kształty drogi narzędzia w obróbce kopiowej; ruchy suportów: 1 - osiowo-promieniowy, 2 - promieniowo-osiowy, 3 - osiowy, 4 - promieniowy (z osiowym dobiegiem), 5 - promieniowy (bez osiowego dobiegu), 6 - promieniowy (podczas obróbki otworów), 7 - w kierunku wrzeciona, 8 - od wrzeciona; linia ciągła - droga przesuwni roboczego, linia kreskowa - droga szybkiego przesuwu przestawnego; A - punkt początkowy [109]
wodu spotyka się niekiedy tokarki uchwytowe z obrotowym wrzeciennikiem zaopatrzonym w trzy wrzeciona - dwa robocze i jedno załadowczo-wyładowcze (rys. 16.38). Jako przykład można przytoczyć obróbkę koła pasowego klinowego o średnicy zewnętrznej równej 260 mm (rys. 16.39). Czas jednostkowy dla tego przypadku obróbki wynosi 3,5 minuty.
Na rysunku 16.40 przedstawiono układ roboczy tokarki wielonarzędziowej do obróbki dwustronnej [53, 121]. Należy zwrócić uwagę na to, że wrzeciennik lewy 3 jest nie-przesuwny, a prawy tzw. przechwytujący - przesuwny w kierunku osi Z. Takie rozwiązanie umożliwia dwustronną, całkowitą obróbkę przedmiotu w jednej operacji. Nieodzownym warunkiem przejęcia przedmiotu obrobionego z jednej strony jest to, aby wrzeciono prawe osiągnęło prędkość obrotową taką samą jak wrzeciono lewe. Następ-