411
e) prostopadłości powierzchni czołowych do osi otworów,
f) dokładności wymiarów i kształtu otworów pod łożyska wałów.
Wartości dopuszczalnych odchyłek poszczególnych wielkości zależą od rodzaju i przeznaczenia części. Przykładowy zestaw wartości tych odchyłek w odniesieniu do korpusu typu „skrzynka prędkości” przedstawiono w tabeli 20.1.
Tabela 20.1. Podstawowe warunki techniczne dla korpusów
Wskaźnik dokładności |
Wymaganie |
Odchyłka prostoliniowości płaszczyzn |
od 0,02 do 0,03 mm na długości 1000 mm |
Odchyłka równoległości płasz.czyzn |
od 0,03 do 0,05 mm |
Dokładność wymiarów średnic otworów |
od 7 do 8 klasy ISO |
Odchyłka rozstawienia osi otworów |
od 0,05 do 0,08 mm |
Odchyłka równoległości osi otworu do płaszczyzny |
od 0,02 do 0,03 mm na długości 400 mm |
Odchyłka prostopadłości osi otworów do powierzchni czołowych nadlewów |
od 0,03 do 0,04 mm na promieniu 100 mm |
Parametr chropowatości płaszczyzn |
/?„ = 0,32 do 2,5 pm |
Parametr chropowatości dokładnych otworów |
Ra = 0,16 do 1,25 pm |
Korpusy są najczęściej odlewane z żeliwa szarego lub modyfikowanego, stopów aluminium, rzadziej ze staliwa. Gdy mamy do czynienia z przedmiotami o złożonym kształcie, stosujemy niekiedy odlewy aluminiowe o kilku częściach, łączonych następnie przez lutowanie. Ze względu na bardzo dobrą obrabialność tych odlewów obserwuje się duży ich udział w konstrukcjach maszynowych. Spotyka się również, zwłaszcza w produkcji jednostkowej, spawane korpusy maszyn.
W celu zmniejszenia pracochłonności wykonania korpusów i zwiększenia ich jakości konieczne jest przestrzeganie następujących zasad podczas ich projektowania:
1. Korpus powinien być sztywny, ażeby w procesie obróbki uniknąć jego odkształceń i aby nie zaistniała konieczność zmniejszania parametrów skrawania.
2. Podstawowa powierzchnia korpusu powinna być dostatecznie duża do zapewnienia dogodnej bazy całemu procesowi technologicznemu.
3. Obrabiane powierzchnie powinny być łatwo dostępne i zapewniać swobodny dobieg i wybieg narzędzia.
4. Otwory podstawowe korpusu, mające wspólną oś, powinny mieć jednakowe średnice lub średnice stopniowo malejące, co umożliwia obróbkę przelotową (rys. 20.2). Nawet wtedy, gdy konstrukcyjnie przelotowość nie jest konieczna, należy przewidzieć