choroszyE5

455

455

Rys. 21.11. Obróbka obwiedniowa za pomocą frezu ślimakowego: n_k~ prędkość obrotowa kola, n_f-prędkość obrotowa frezu,

-prędkość ruchu posuwowego frezu

stosownie do kierunku nacinanych zębów i w czasie obróbki wykonuje również ruch obrotowy. Czasem dla równomiernego zużywania się ostrzy na całej długości frezu ślimakowego wprowadza się dodatkowy ruch prostoliniowy w kierunku równoległym do osi obrotu koła nacinanego tzw. shifting. Przy nacinaniu kół walcowych stosunek liczby obrotów koła nacinanego n_k do liczby obrotów frezu ślimakowego yif wyraża się wzorem

n_f z’

gdzie: k - zwojność ślimaka, z - liczba zębów koła nacinanego.

Podczas nacinania kół śrubowych występuje jeszcze pewna nadwyżka obrotów zależna od pochylenia zębów.

Jednym frezem ślimakowym można nacinać koła ewolwentowe o dowolnej liczbie zębów przy założeniu, że moduł i kąt przyporu są takie same.

Zaletą frezowania obwiedniowego jest duża wydajność obróbki i zachowanie małej odchyłki współosiowości uzębienia z otworem lub wałkiem, jego wadą jest natomiast mała dokładność kształtu i powierzchni.

Należy wspomnieć o tym, że coraz częściej w obróbce kół zębatych stosuje się obrabiarki SN (np. firma PFAUTER tylko takie produkuje).

21.6. OBRÓBKA WYKAŃCZAJĄCA UZĘBIEŃ KÓŁ WALCOWYCH

Przedstawione sposoby obróbki uzębień cechuje stosunkowo mała dokładność zarysu, podziałki i powierzchni. Wartości odchyłek tych wielkości rosną w wyniku obróbki cieplnej, której często są poddawane koła zębate. Zadaniem obróbki wykańczającej uzębień jest istotne zmniejszenie wspomnianych nieprawidłowości. W przypadku kół miękkich stosuje się dogniatanie lub wiórkowanie, a w kołach utwardzonych - szlifowanie albo docieranie.

Dogniatanie zębów odbywa się na urządzeniu składającym się z trzech hartowanych i szlifowanych kół zębatych, między które wkładamy koło dogniatane (rys. 21.12). Jedno z kół otrzymuje napęd, a pozostałe dwa obracają się swobodnie. Przesunięcie suportu łącznie z dwoma dogniatakami ku górze powoduje zgniecenie i utwardzenie warstwy wierzchniej. Do odprowadzenia ciepła, które w dużej ilości powstaje podczas obróbki, stosuje się ciecz smarująco-chłodzącą, najczęściej naftę.