choroszyE6

456

456

Rys. 21.12. Schemat operacji dogniatania uzębień kół zębatych: 1 - koło obrabiane, 2 - dogniatak

Rys. 21.14. Wiórkowanie koła zębatego wiórkownikiem krążkowym

Zaletą dogniatania jest zmniejszenie chropowatości powierzchni zębów i umocnienie warstwy wierzchniej, jego wadą jest natomiast brak poprawy dokładności zarysu i podziałki zębów obrabianego koła oraz konieczność sporządzenia dla każdego modułu i kąta przyporu trzech do-gniataków'. Z tych właśnie powodów dogniatanie zębów stosuje się do obróbki kół o niezbyt dużej dokładności.

Wiórkowanie polega na zdejmowaniu bardzo cienkich warstw, rzędu 5-10 pm, wiórkownikiem w kształcie zębatki (rys. 21.13) lub koła zębatego (rys. 21.14). Krawędzie rowków na powierzchniach zębów narzędzia stanowią ostrza skrawające. Oś wiórkownika tworzy z osią koła obrabianego pewien kąt, najczęściej od 10 do

Rys. 21.13. Wiórkowanie koła zębatego narzędziem w kształcie zębatki

15°, co umożliwia wywołanie poślizgu w kierunku prostopadłym do rowków narzędzia. Ta prędkość poślizgu jest równoznaczna z prędkością skrawania. Podczas obróbki wiór-kownik i koło obrabiane są dociskane do siebie. Do zeskrawania naddatku o wartości od 0,10 do 0,15 mm potrzeba najczęściej od 12 do 24 podwójnych skoków wiórkarki. Posuw poprzeczny koła obrabianego względem narzędzia po każdorazowym wzdłużnym skoku stołu sprzyja równomiernemu zużywaniu się wiórkownika.

Wiórkowanie umożliwia uzyskanie beczkowatości zębów (rys. 21.15). Ta forma modyfikacji linii zębów jest pożądana, ponieważ polepsza cichobieżność przekładni przy dużych prędkościach obwodowych, zmniejsza zużywanie się zębów i wrażliwość przekładni na błędy montażowe. Wypukłość boku zęba jest nieduża i wynosi od 0,01 do