465
465
Nacinane koto
Rys. 21.24. Zasada obróbki zębów łukowych kół stożkowych na obrabiarce typu Gleason
kową nacinanego zęba otrzymuje się przez mimośrodowe przesunięcie osi obrotu głowicy frezowej względem osi obrotu kołyski. Obrabiane koło ustawia się w taki sposób, żeby wierzchołek jego stożka znajdował się w tym samym punkcie co wierzchołek wyobrażalnego koła koronowego (rys. 21.24b). Po wykonaniu jednego wrębu następuje podział.
We frezarkach Fiat-Mam-mano stosuje się głowicę specjalną z nożami rozmieszczonymi na spirali Archimedesa (rys.
21.25). Ustawienie noży, których jest kilka grup (najpierw o zmiennej wysokości, następnie o jednakowej wysokości, lecz o ostrzach na przemian wewnętrznych i zewnętrznych, na końcu noże kalibrujące) jest dość pracochłonne i wymaga specjalnych urządzeń. Obróbka odbywa się w sposób ciągły, to znaczy w czasie jednego obrotu głowicy koło obrabiane obraca się jednocześnie o kąt odpowiadający jednej podziałce. Do nacinania zębów w parze kół współpracujących potrzeba dwu głowic - jednej o prawej, drugiej o lewej spirali.
Na podobnej zasadzie do przyjętej w poprzednich obrabiarkach jest oparta również praca frezarek firmy Oerlikon. Inna jest tu tylko głowica frezowa. Noże głowicy są bowiem ustawione grupami po dwie sztuki w oddzielne spirale (rys. 21.26). Uzyskana w wyniku obróbki linia zębów jest epicykloidą wydłużoną.
Frezarki Klingelnberga umożliwiają obróbkę zębów o linii wydłużonej ewolwenty za pomocą stożkowego frezu ślimakowego (rys. 21.27). Schemat nacinania kół zębatych stożkowych według Klingelnberga przedstawiono na rysunku 21.28. Zęby stożkowego frezu ślimakowego F zastępują zęby wyobrażalnej zębatki pierścieniowej (koła koronowego) Z. Osie wyobrażalnej zębatki pierścieniowej i koła nacinanego K przecinają się w punkcie 0. Frez obraca się dookoła własnej osi, a ruch toczny składa się z równoczesnego obrotu kołyski wraz z frezem i obrotu obrabianego koła.