choroszyP6

506

506

w którym: W - wcisk, w jim, a - współczynnik cieplnej rozszerzalności liniowej (wg tabeli 22.7 dla stali a= 11 ),d-średnica wewnętrzna pierścienia, w mm.

Nieodzownym warunkiem prawidłowego osadzenia łożyska, a co za tym idzie dużej zarówno jego trwałości, jak i powierzchni roboczych gniazda i czopa, jest to, aby siły użyte do osadzania nie były przenoszone przez elementy toczne. Spełnienie tej zasady umożliwiają, pokazane na rysunku 22.36, specjalne trzpienie do osadzania łożysk tocznych.

Rys. 22.36. Trzpienie do osadzania łożysk tocznych: a - zwykły do osadzania na czopie pełnym, b - do osadzania na czopie i w otworze kadłuba

Ze względu na potrzebę kompensowania możliwych niedokładności montażu i odkształceń cieplnych należy pozostawić luz osiowy. Wymóg ten spełniamy w taki sposób, że jedno z łożysk unieruchamiamy w kierunku wzdłużnym na wale i w kadłubie, pozostałe zaś - tylko na wale lub tylko w kadłubie zachowując odpowiedni luz. Wartość jego powinna być większa od 1 mm na 1000 mm długości rozstawienia łożysk. Przykłady właściwego osadzenia łożysk tocznych podano na rys.

22.37. Pierścień wewnętrzny opiera się zwykle na odsądzeniu wału (rys. 22.37a) lub tulei odległościowej 1 (rys. 22.37b) i dociska nakrętką 2, którą zabezpiecza się podkładką odginaną 3. Pierścień zewnętrzny często opiera się na odsądzeniu A w otworze (rys. 22.37a,b) i dociska do niego pokrywą 4. Na podobnej zasadzie oparta jest regulacja luzów lub zacisku wstępnego w innych rodzajach łożysk. Na przykład na rysunku 22.37c przedstawiono wybrane rozwiązanie konstrukcyjne tego zagadnienia w łożyskach wałeczkowo-stożko-wych. Wymaganą wartość zacisku wstępnego uzyskuje się przez dobór grubości podkładek 5.

5.    Połączenia prowadnicowe wykonuje się w dwóch etapach. W pierwszym etapie sprawdza się przyłącza prowadnicy i prowadnika, a w razie potrzeby wzajemnie je dopasowuje. Drugi zaś obejmuje właściwy montaż z ewentualnym nastawieniem luzów oraz kontrolę współpracy elementów i sposobu smarowania. Wymaganą dokładność tych połączeń dla poszczególnych maszyn i jej zespołów ujmują warunki techniczne, a niekiedy -jak na przykład dla obrabiarek - normy państwowe.

6.    Połączenia napędowe stanowią połączenia konstrukcyjne czynne, których elementy są powiązane kształtowo lub ciernie za pomocą wstępnie ukształtowanych przyłączy i łączników, a które stanowią część pośredniczącą zespołu napędowego, mającą