oraz
Wmax — Udop >
gdzie:
^max * ^dap
(6.15)
maksymalne przemieszczenie osiowe przekroju pręta oraz jego wartość dopuszczalna.
PRZYKŁAD 1
Sporządzić wykres sił normalnych w pręcie obciążonym jak na rysunku 6.4, jeżeli P\ = 60 kN, P2 = 40 kN, l = 0,5 m. Zaprojektować wymiar a przekroju pręta i obliczyć całkowite wydłużenie pręta. Narysować rozkłady naprężeń w przekrojach a - a i P - p .
Dane: kr = 100 MPa, £ = 2 • 105 MPa.
a)
Rys. 6.4
W rozpatrywanym pręcie wyróżniamy dwa przedziały: CB i BA. W każdym przedziale prowadzimy myślowy przekrój, a następnie zapisujemy funkcję N(x) w tych przekrojach. Mamy:
dla x, e < 0, /) JV(xi) = P2 - 40 kN,
dla x2 e < 1,21 > , N(x2) =P2~P\ = -20 kN.
Wykres N(x) pokazano na rysunku 6.4b.
Warunek bezpieczeństwa dla pręta rozciąganego ma postać
^max
Nn
A
■<kr.
yV,nax odczytujemy z wykresu sił normalnych. W rozpatrywanym przykładzie NmaK = 40 kN. Naprężenia dopuszczalne dla materiału, z którego wykonano pręt wynosz;
100. MPa = 10
kN
, zatem
cm
40
stąd
a>.
a > 2 cm .
Przyjmujemy jako wymiar przekroju a = 2 cm.
Całkowite wydłużenie pręta obliczamy jako sumę zmiany długości poszczegól nych odcinków pręta
Al = AlAB + AlBC,
przy czym
AB RA ---a .
2-10 -4 _ ■ lBC _ 40•50
= 0,025 cm.
EA 2-10'ł -4
Ostatecznie
Al = -0,0125 + 0,025 = 0,0125 cm.
Naprężenia w zadanych przekrojach pręta wynoszą odpowiednio:
a-a 20 kN cnn/m ox =--= -5—r- = -50MPa,
4 cm
<rxp~p = — = 1 0^L = 100 MPa. 4 cm2
8'