Wytnijmy dwoma myślowymi przekrojami normalnymi do osi pręta, element o długości dx. Na lewym końcu elementu działa moment skręcający Mx, na prawym elementarne siły wewnętrzne TpdA - rysunek 6.59.
Warunek równowagi rozważanej części pręta ma postać
jfppdA-Mx = 0. (6.37)
Odkształcenie pręta skręcanego polega na obrocie poszczególnych jego przekrojów względem siebie. Kąt wzajemnego obrotu przekrojów końcowych nazywamy kątem skręcenia <p pręta.
Rozpatrzmy odkształcenie pierścienia o szerokości dx, promieniu p i grubości dp (rys. 6.60).
wyoaręnmjmy na jego powierzcnni prostoKąt Atsou, Kiory po odkształceni u stanie się równoległobokiem A’B’CD. Długość łuku AA’ jest równa y • dx oraz p ■ dę. Wynika stąd warunek geometryczny
y ■ dx = p ■ d(p . (6.38)
Zgodnie z prawem Hooke’a mamy
T, =G-y, (6.39)
gdzie:
G - moduł sprężystości poprzecznej zwany modułem Kirchhoffa.
Z zależności (6.38) wyznaczamy y i podstawiamy do wzoru (6.39), co daje
_ dę
=GP~~r- (6-40)
ax
Podstawiając powyższy związek do równania równowagi (6.37) i uwzględniając,
że G^~- nie podlega całkowaniu, a [ p1dA = I0 , otrzymujemy kolejno:
G^\p'-dA-Mr=<>,
(A)
G^10=MX, (6.41)
dę = Mx
dx G-10
Iloczyn G ■ I0 nazywamy sztywnością pręta na skręcanie.
Podstawienie (6.41) do (6.40) pozwala uzyskać zależność opisującą rozkład naprężeń stycznych w przekroju kołowym pręta, poddanego skręcaniu
=
Mx-P
Io
(6.42)
Naprężenia styczne Ts są liniową funkcją promienia p i osiągają maksymalną wartość w punktach najbardziej oddalonych od środka ciężkości przekroju, to jest
137