CIMG3359 (2)

__ial wielkie ambicje i nie mniejsze zamiary Wy rażało się to. między innymi. | równie/ w tym. że pragnij! pozostawić pi i sobie wielkie, monumentalne, wspaniale ozdobione budowle, podziwiane przez następne pokolenia, sławiące ich inicjatora. Dlatego łatwo zgodzi! się na przedstawiony przez Bramantego wielki. oszałamiający swoją skałą i rozmia

Bazylika i plac św. Piotra w Rzymie rami projekt.

Była to ogromna i wspaniała budowla jakiej świat nigdy dotychczas nie oglą dał. Papież wyraził zgodę na urzeczywistnienie tego projektu tym chętniej że tę nową. największą świątynię chrze •j^stwa zamierzał wykorzystać w hirakter/.e... własnego mauzoleum. JL^idywał bowiem umieszczenie w >j wnętrzu swego grobowca.

Łante zaprojektował ją jako ₀o_rOmnQ budowlę centralną¹⁰, o abso* JJnie symetrycznym planie w formie reckiego (a więc równoramiennego) !r2vża. Na przecięciu jego ramion, nad sanwm środkiem świątyni i grobem świętego Piotra, miała się znaleźć wieńcząca budowlę wielka kopuła, uformowana na wzór kopuły Panteonu. Między ramionami krzyża mistrz umieścił cztery kaplice, przykryte mniejszymi kopulami i powtarzające w swoim kształcie formę całości. Na wszystkich czterech narożnikach świątyni miały stać wysokie wieże.

Architektoniczne ukształtowanie tej budowli Bramante zaprojektował w charakterystyczny dla niego sposób: bardzo rzeźbiarsko, z wieloma kolumna*

I darni, galeriami, loggiami i gzymsami. Dokładny wizerunek nowej bazyliki został umieszczony na medalu wybitym z okazji rozpoczęcia jej budowy w roku 1506, kiedy to 18 kwietnia położony zo-stal kamień węgielny pod pierwszy filar i świątyni.

| Zanim to jednak nastąpiło, likwidacji uległa ponad tysiącletnia starochrześci-; jańska bazylika Świętego Piotra, co również przeprowadził Bramante. Oto obraz tego barbarzyńskiego w naszym dzisiejszym rozumieniu czynu, zawarty w książce lrvinga Stonea „Udręka i ekstaza"¹¹:

„Przyglądał się jak robotnicy Bramante-go zawiązują liny wokół południowego rzędu starożytnych kolumn. Nie wier:qc własnym oczom, z największą zgrozą ujrzał, jak starożytne marmury i granitowe kolumny roztrzaskują się na kamiennej podłodze, jak je polem zamiatają jako gruzy i wynoszą ze świątyni. Gdy ściana podała, zniszczeniu ulegał}' również pomniki przy niej stojące, które tłu-\ kły się na starożytnej mozaice podłogi. Rankiem w dwa dni później na pałacu Bramantego przyklejono napis nadają-I cy mu przydomek •Runanie*¹². Po mieście krążyła anegdota, że gdy Bramante zastukał do drzwi raju. święty Piotr nie wpuścił go, pytając: - Dlaczego zniszczyłeś mój kościół w Rzymie?• Bramante miast odpowiedzieć zapytał, czy święty Piotr nie zechciaby, aby zburzył niebiosa i odbudował je." Oglądającym ów tragiczny koniec sędziwej i czcigodnej świątyni był z zamysłu pisarza geniusz odrodzenia. Michał Anioł Buonarroti¹³, którego nazwisko wkrótce trwale związało się z nową bazyliką św. Piotra. Zanim to jednak na-Istąpiło. ów wielki artysta zdemaskował