DSC00211 (9)

leczenie farmakologiczne ____

1. Leki zmniejszające wytwarzanie lub ce działanie androgenów W hirsutyzmie skuteczność 20-95%, efekt po

Choroby jajników

(8000) tuimln, że podstawowym kryterium niezbędnym ilu niMulonla rozpoznania junt stwierdzenie hiporandro* Mon Izmu; obuonońć hlMUtywnu i/lub hiperandrogenemii. Stanowisko powyższo, jakkolwiek nie jest powszechnie przyjęto, wytlwjo się racjonalne i klinicznie uzasadnione.

Postępowanie dliignostyczno______________

Zaleca się oznaczenie wolnego testosteronu we krwi lub wskaźnika wolnego testosteronu (free androgen index ~ KAI). Oznaczenia całkowitego testosteronu są mniej przy-dntne, ale wraz z oznaczeniom DHKA-8 mogą pomóc w odróżnieniu PCOS od nowotworów wydzielających androgeny. Diagnostyka zespołów nadmiaru androge* nów - rozdz. IV.D,6.

U chorych z PCOS należy wykonać badania w kierunku zespołu metabolicznego (rozdz. 1 V,L.4), uwzględniając oznaczenie gl i kom i i na czczo i przeprowadzenie u wszystkich kobiet z PCOS (niezależnie od DMI) doustnego testu tolerancji glukozy. W razie stwierdzenia prawidłowej tolerancji glukozy badanie przesiewowe należy powtarzać co 2 lata lub częściej, jo Al i współistnieją inne czynniki ryzyka cukrzycy. U kobiet z nieprawidłową tolerancją glukozy (IGT) badanie należy wykonywać raz w roku w celu wczesnego wykrycia i leczenia cukrzycy typu 2. Leczenie IGT polega na wprowadzaniu zmian stylu życia i redukcji masy ciała.

Rozpoznanie różnicowe____

1)    zespół Cushinga

2)    nowotwory wydzielające androgeny

3)    nieklasyczny przerost nadnerczy - rozdz. IV.D,6.3

4)    zaburzenia czynności tarczycy

6) pierwotna i wtórna niedoczynność jajników

6)    choroby przebiegające z hiperprolaktynemią

7)    choroby z insulinoopornością tkankową (zespół metaboliczny, stan przedcukrzycowy, cukrzyca typu 2)

8)    hirsutyzm idiopatyczny

Sieczenie

Jest objawowe i zależy od aktualnego celu. Ze względu na przewlekłość choroby jest długie i praktycznie obejmuje cały okres rozrodczy; zaniechanie leczenia powoduje nawrót dolegliwości i grozi poważnymi powikłaniami (p. niżej). U nastolatek i młodych kobiet leczenia wymagają zaburzenia miesiączkowania i skórne objawy hiperandro-genizacji: hirsutyzm i trądzik. Kobiety w wieku 25-40 lat leczą się z powodu niepłodności, a po 40. rż. głównym problemem bywają krwotoczne miesiączki i krwotoki z macicy spowodowane rozrostem endometrium. Osiągnięcia dobrego wyniku leczniczego zależy w pierwszym etapie od normalizacji wydzielania androgenów.

Postępowanie niefarmakologiane

W przypadku nadwagi lub otyłości - zmniejszenie masy ciała (dieta, wysiłek fizyczny).

1198

siącach. W przypadku łysienia efekt po :■! u ach mu szy cykl wzrostowy włosów na głowie). I /wzgLjj przeciwwskazane w ciąży (feminizacja płodów

1)    Octan cyproteronu - stosowany w u;; Ufiowa i hirsutyzmie, trądziku i łojotoku, najeż i ; _w

ci tabletek dwuskładnikowych &wieritjqm29 etynyloestradiol. Można stosować większe dJ (25-100 mg/d) między 5. a 15. dniem cyklu miZj nego, łącznie z innymi doustnymi lub przezsM mi estrogenami w cyklu odwróconym Należy dzać czynność wątroby przed wdrożeniem leczajJ a następnie po 2—3 miesiącach stosowania leku i rf niej co 6 miesięcy. Zajście w ciążę można plauoJ nie wcześniej niż 3 miesiące po zakończeniu leczenk ponieważ lek gromadzi się w tkance tłuszczową 1

2)    Spironolakton - blokuje także działanie androgaśi stosowany w dawkach 50-200 mg/d.

3)    Drospirenon - pro ges ta gen będący pochodną llo-J

ronolaktonu. lek o działaniu anty minera lokortybd roidowym i słabym antyandrogenowym.

4) Flutamid - jego aktywny metabolit (h; -. ksyfa mid) blokuje receptor androgenowy, zmr. *zasTij zę androgenów i przyśpiesza ich metabe. Zad sza stężenia we krwi wolnego i całkowi:    * esiódl

nu, DHL A. DHEA-S oraz androstendior rzysafl wpływa na profil lipidowy. Objawy nie;; • .ne,rz&! kie przy małych dawkach (125—150 r omśl ści, wymioty, zaburzenia czynności w , żółtn ka cholestatyczna, polekowe zapalenia    by (0.31 ] I

przypadków; może doprowadzić do zgon -.'leżyccM nić czynność wątroby przed rozpoczęcie . ?niaiJ 6 tygodniach. Nie zalecamy do leczeniu :yzm

2.    Dwuskładnikowe tabletki antyk '.jcyjne Przewlekłe stosowanie dwuskładnikowych Jekd koncepcyjnych, zawierających progestage: o słabym® łaniu androgennym. skutecznie łagodzi objawy hiperd drogenizmu, hamując wydzielanie LH.

3.    Leki pobudzające jajeczkowanie Farmakologiczna stymulacja owułacii jest 3. etąi leczenia niepłodności, po normalizacji masy ciała i.4 żenią androgenów. Stosuje się cytrynian k!omifenu.knn się wiąże z receptorami estrogenowymi w podwąsj hamuje ujemne sprzężenie zwrotne pomiędzy estraakd a GnRH, normalizując wydzielanie gonadotropinn sadkowych. Jajeczkowanie następuje u 70-90' M natomiast w ciążę zachodzi 40—50% (z tego ^ w pm szych 3 cyklach leczniczych). Niewystąpienie satra cjonującej liczby cykli o w ulacyjnych w ciągu 6 aid cy leczenia oznacza oporność na klomifen. która cz^j dotyczy pacjentek otyłych, ze zwiększoną objętoścą]i ków, ze znacznie zwiększonym stężeniem wolnego td steronu i LH we krwi oraz z insulinoopornością w kową.

U chorych opornych na klomifen stosuje s w małych dawkach lub kauteryzację jajników i \ technik endoskopowych, ściśle dobranych elek