ćwtelinli 7^ Mutarotaeja cukrów
a) Rurkę polarymetryczną napełnić świeżo sporządzonym, przejrzystym, loy tworem glukozy i natychmiast odczytać kąt skręcenia a. Odczyty powtarzać * uff nutowych odstępach czasu i dla każdego odczytu obliczyć skręcalność Zanotować czas, po którym ustali się równowaga pomiędzy formą a- i /l-gluk^/N
b) Przeprowadzić to samo oznaczenie z 10% roztworem sacharozy. Czy Bp
zjawisko mu ta rotacji? .
c) Powtórzyć ćwiczenie z 10% roztworem glukozy, do którego dodano paręk, amoniaku lub roztworu Na2C03. Jak przebiega zjawisko mutarotacji w środo*?' zasadowym?
Materiał do wszystkich ćwiczeń: 2% roztwory glukozy, galaktozy, fruktozy, arabi. I noży i formaliny. Zostaną przebadane: właściwości redukujące cukrów (A), wpta I na nie kwasów (B) i zasad (C) oraz osazony (I>).
A. Właściwości redukujące. Do ich występowania konieczna jest wolna grupa ai- I dehydowa lub ketonowa w cząsteczce cukru. Należałoby oczekiwać, że cukry będą i miały właściwości redukujące w środowisku zasadowym, w którym równowagajes i przesunięta zdecydowanie na korzyść formy łańcuchowej, ale nie w środowisku I kwasowym, ze względu na występowanie w tym ostatnim formy pierścieniom I cukrów i brak wolnej grupy karbonylowej.
W roztworze wodnym glukozy znajduje się, obok pierścieniowej tylko nieznac- I na ilość odmiany łańcuchowej (setne części %). W środowisku zasadowym następuje I otworzenie się pierścienia i uwolnienie grupy aldehydowej lub ketonowej. Dowodem I na zablokowanie grupy aldehydowej w środowisku kwasowym — przez wytworze- I nie mostka tlenowego — jest zachowanie się cukrów wobec roztworu odbarwionej [ fuksyny.
Ćwiczenie 7.4. Reakcja z odbarwioną fuksyną
Zasada: Roztwór fuksyny pod wpływem wodorosiarczanu(IV) sodu (wodorosiir- 1 czyn) odbarwia się dzięki przyłączeniu do cząsteczki barwnika anionu HS03' (ryt I 7.4). Dodanie do roztworu odbarwionej fuksyny aldehydów, które silnie reagują I z siarczanami(IV) (siarczynami), powoduje ponowne zabarwienie się roztworu.
Wykonanie: Do kilku ml czerwonego 0,01% roztworu fuksyny dodać NaHSOj [ w stanie stałym, aż do odbarwienia. Odbarwiony roztwór podzielić na 2 części;,do jednej wprowadzić parę kropli rozcieńczonej formaliny (występuje zabarwienie czerwone), a do drugiej roztwór glukozy (zabarwienie nie występuje).
Cukry redukując inne substancje, np. jony metali ciężkich, barwniki itp., ulegają j utlenieniu do kwasów. Glukoza utlenia się przez odwodorowanie do kwasu gluko- i nowego (rys. 7.5). W czasie ogrzewania w środowisku zasadowym cukry redukujące