DSC00318 (16)

M

/’orf*ke potrtrżH kryminalni)

wi wyRrfowemu. z którym aą niw—erwalnic zwią-anc. Ich rena wiąże *h ■ zagadką początkową I chat * od niej oddalają. sbUśaJą się do JeJ wy-Jaśnienia „Uciekają- od mlejm twego powalania, a idi ucieczka Jest powrotom. Ruch linearny naprzód w islode Jat ruchem powrotnym — wstecz. Ta jest podstawowym jrawero" tej kompozycji no bodzie ostateczną zasadą kompozycji powieści krymłnalaaj wogólc. Dlatego ten typ powieści na-żywmy pomścił o narracji linearno- powrotnej. Ow parz doki Jest glóWBlTP«yCżyną rygoryatycz-noj kompozycji powieści krymlnalnej_wazyilk© w niej zawór J.nt rozmieszczone tak. ze „odsyła" i naprzód. 1. w tył. Dokładniej: koniec Jest początkiem. a początek końcem Weźmy którąkolwiek sekwencję tej powieści, a zobaczymy, te Jest ona „napięta" i ku przodowi, i ku tyłowi. Na przykład szósta sekwencja jest w tym „strepłecfcosr" momentem. kiedy wszystkie przeszkody zostały pokonane. W książce Simonom tą one określone jako biedny kierunek śledztwa; aą przynętą, na którą wydarzenia łapią ścigającego, pisarz czytelnika. Wszystko szybko zmierza ku końcowi, ale Jedno-cmśaie to właściwe ukierunkowanie śledztwa zawraca nas da początkowego pytania: kto zamordował Mary Lampion?

Juś przy analizie fabuły było jamę. ie ósma sekwencja Jest szczególnie walna. To bowiem dobiega końca nakładanie tlą su jolu I fabuły, a zaczyna aic Inwersja. Oprócz gradacji i inwersp siódma sekwencja zarysowuje figurą, która bątfzie trwała aś do końca: aluzją. Jest to sekwencja, w której po. dejrzany sam sobie wymierza karą. przez co niejednoznacznie. ale Jednak wystarczająco Jmoo doją da zrozum lania, że śledztwo ruszyło w właściwym kierunku i te rozwiązania Jut tul I rzeczy, wiście Jest blisko: jeszcze trochę l zagadka pn*.

fithemd pmUiowow, kompost**-_?

stanie byt zagadką. Jednakże liczne elementy tego rozwiązania pozostaną zapowiedziami: czy Jean rzeczywiście zamordował swoją ciotkę, czy tez sąd zawierzył fałszywemu oskarżeniu? Czy zamordował Zonę z tych przyczyn, któro podaje Uaigrst? Czy Jego życie na statku nie jest wariantem żyda -Jaskiniowego", różnym zaledwie w niuansach od „alkoholowego modelu" pułkownika Lampżona? óuaa sekwencja metaforyzuje fabułą Jeszcze bardziej i w ten sposób wynosi linię kompozycyjną do poziomu totalności kompozycyjnej, a projekcjtfkoe-fliktowi nadaje wymiar ogólny. Jeżeli w powieści Istnie jo postut, które) możemy wierzyć, w której szczerość ani przez moment nie wątpimy. Jest nią J fort en sc. I oto właśnie ona ukazuje mordercę Jako człowieka uczciwego, wyjątkowego. Oksymoroo rzuca aię w oczy: morderca jsst ściganym, oa aam Jest ofiarą. Dlatego właśnie w ósmej sekwencji kompozycja nagle wznosi się do kulminacji, która będzie trwała ai do końca i tylko pozornie ulegnie wydaseniu w pozytywnym odkryciu zagadki Okay moton bowiem dalej pozostaje podstawą tej historii, Jako że jest w niej wiele sprzeczności: ofiara Obry) jest zbrodoiarką, morderca (Jean) sdągięl być może szczyt ludzkiej mądrości, ścigający (Mli* gret) Jest — Jeżeli nie mordercą — to w każdym nzśe ofiarą. A na końcu wszystkiego — człowiek Jest ofiarą tajemniczej siły, której na imię los Oczywiście rzadkie tą powieści kryminalna, w których „głębsze" wyjaśnienie zagadki jest tak radykalne. Nie ma Jednakże żadnej, która w Jakikolwiek sposób, przynajmniej w jednej sekwencji lub nawet tylko funkcji nie próbowałaby j ig»|Mr zagadki projekcJi/linIL Tak wiąe zakres tam Myci ny powieści Si men ona wyraża:

— ogólną saaadę kompozycji powieści kry minalnej;