Wariant śledztwa z pup kłem kutoinacy jnym na końcu Jest najczęstszym wariantem formy śledztwa Historia powieści kryminalnej wykazuje. śe wariant ten rozwinął się:
a) a opowiadania kryminalnego w typie B. A-Poś’a i Conan Doyle'a; opowiadanie takie wymaga szybkiego toku akcji t nagiego zakończenia: pisarz zostaje zmuszony do zawarcia w punkd* kulałaś-
rtwo ^plłUnwjr" akcją do łcgo stopnia. *. ^ nie włcitą. Jak Ją -odpłatać", pkoroc kwitują punkt kulminacyjny wytwornym, ironicznym, bar. dziej lub mniej uusadnionym wyJainUmlem: ko nieć. Niektóre powieści Lao Muleta i popularnym detektywom Nestorem Burmą znajdują «ią na tej granicy.
Stosując wariant śledztwa x punktem kul mina. eyjnym na końcu Brie Stanley GordMr w powieści Tke Caoe oj tfce PerJured Porrot zbudował linią kompozycyjną opierając slą na pozornym punkcie kulminacyjnym — wprowadził pościg w chwili, kiedy prawdziwe wyjaśnienie dopiero alg uuąio. Spadek linii — którą inicjuje pościg. tJL odkrycie mordercy Sabiny — Jest tylko punktem początkowym nowego rozpędu — wznoszenia sic do wieści w e g o punktu kulminacyjnego: podobieństwo braci Arthura a Fremonta Sabinów wyjaśnia wszystkie elementy śledztwa. Ta „serpentyn*” osi kompozycji nie Joet metoda stosowaną Jedynie przez Gard nera. występuje dość cząsto właśnie dlatego, km wariant z kulminacją na końcu Jest powszechnie znany I czytelnik slą go „spodziewa”: „serpentyna” w szczytowej części linii kompozycyjnej zawodzi Jego oczekiwanie, wprowadza niepewność do tego, do czego przywykł.
W pełni błędna Jest opinia, śe forma śledztwa należy wyłącznie do powleśd-problemu. Występuje ona we wszystkich modelach powieści krymlnal-nej, tylko charakter śledztwa zmienia zlą zalotnie od modelu. W powieści-probiernio śledztwo Jset przeważnie doznaną rozmyślania, dedukcji zbieranie danych, uważnego słuchania. W czarnej powieści detektyw/poMcJantiścigaJący zazwyczaj prowadzi śledztwo s rewolwerem w ręce. ginie wiele nowych ofiar, tycie Jsst w stałym niebezpieczeństwie. W powieści szpiegowskiej szpieg.
odkrywając Ujwnałczy czyn i prsakirtalraJąe gs w czyn wyjaśniony, ma do dyspozycji wszystkie środki nowoczesnej techniki i nauki. Czarna powieść Chandlera The f>k> Slsep Jest wariantem formy śledztwa a punktem kulminacyjnym na końcu: pościg i śledztwo łączą dą. Detektyw prywatny Philip Karłowe dochodzi do wyjaśniania początków t ko czynu ta Jcmn iczc go (co et sto ssę a Rusty Roguaem, w jaki sposób ..zniknął-’) przez cały szereg ssgadek i drugoplanowych czynów ta Jem-nlczych/sbrodni. Kiedy w końcu odkryje prawdę, będzie uważał, śe Jest ona wystarczająco straszna, aby dla opinii publicznej na sawsze pozostała nie wyjaśnioną zagadką.
A kto aa bil Vala i wrzucił go do kosza na chlebT Oto zagadka jednej z „najczarniejszych” powieści Cheetera Hlweea A Jeskma Mas «m'i Wm. Poprzez torturę, morderstwo, walkę na pięści, groźby I różno inne formy przemocy śledztwo dąży do kulminacji, w której Jednoczą slą odkrycie, pościg 1 kara. Wyjaśnienie końcowe wyświetlą początkowy czyn tajemniczy; na osoby działająca i dzielnicę murzyńską spływa znowu spokój i równo-waga. Schemat kompozycji (śledztwo z punktom kulminacyjnym na końcu) Jest zupełnie taki urn Jak w powieści Deaill ta che Cloud* A. Christie, ale natura śledztwa jest całkiem inna: model strukturalny warunkuje charakter takiej sa-J formy kompozycyjnej.