DSC00740

a z drugiej za enzym mający domenę regulalorową wysunięta poza obręb komórki i aktywującą go po związaniu liganda. Z tego powodu nazywa się ją także zależną od liganda tyrozynową kinazą białkową lub receptorową kinazą tyrozynową (RTK).

Do chwili obecnej poznano dobrze budowę sześciu tego typu receptorów dla czynników takich jak: insulina, EOF (czynnik wzrostu naskórka), PDGF (czynnik płytkowo-pocbodny), CSF-1 (czynnik stymulujący tworzenie kolonii makrofagów). TGF-a (czynnik transformujący a) i IGF-1 (czynnik wzrostu insulinopodobny I). Analiza budowy poznanych dotychczas receptorów związanych z kinazą tyrozynową wskazuje, że mają one wiele wspólnych cech strukturalnych i czynnościowych. W każdym z nich, w zależności od miejsca ich przejścia przez plazmolemę, można wyróżnić takie domeny jak: zewnątrzkomórkową (ektodomena), śródbłonową i cyto plazmatyczną (endodomena). Domena zewnątrzkomórkową jest utworzona przez koniec N łańcucha RTK i zawiera miejsce wiążące ligand. Cechuje ją wysoki stopień glikozylacji, co ma wpływ na działanie enzymów proteolitycznych. W pewnych typach receptorów może ona mieć sekwencje aminokwasowe bogate w reszty cysternowe. Domena śródbłonową stanowi część cząsteczki przechodzącą przez plazmolemę. W jej skład wchodzi 23-25 aminokwasów i wykazuje ona silne właściwości hydrofobowe. Domena cytoplazmatyczna zawiera w swym obrębie domenę katalityczną oddzieloną od domeny śród błonowej przez sekwencje 50 aminokwasów. W obrębie domeny katalitycznej występuje miejsce wiążące ATP oraz akceptorowe dla tyrozynowych reszt substratów. W części receptorów, domena ta jest podzielona przez wtrącone sekwencje aminokwasowe. Końcowy odcinek cząsteczki leżący po stronie jej końca C określany jest jako fragment C.

Rys. 18.17. Molekularna budowa receptora dla EGF (a), insuliny (b) i PDGF (c). Kreskami poprzecznymi określono miejsca występowania cysteiny, a regiony bogate w nią zaznaczono podwójnymi poprzecznymi kreskami. Prostokątami obrysowano domeny odpowiedzialne za aktywność kinazy tyrozynowej